Kim jest nieletni? 1. Osoba, która ukończyła 10 lat, a nie ukończyła 18 lat, a przejawia zachowania świadczące o demoralizacji; 2. Osoba, która ukończyła 13 lat, a nie ukończyła lat 17 i dopuściła się popełnienia czynu zabronionego przez ustawę jako przestępstwo lub przestępstwo skarbowe, albo wykroczenie lub wykroczenie skarbowe – w tym okresie nieletni odpowiada prawnie
Czy osoby niepełnoletnie mogą odpowiadać za przestępstwa? Czy mogą być jakkolwiek ukarani? Dwa systemy Nieletni jak (sama nazwa może sugerować) to osoba poniżej 18 roku życia. W polskim systemie prawnym nieletni mogą odpowiadać za czyny karalne i przestępstwa na gruncie dwóch regulacji. Pierwsza z nich to kodeks karny (który przewiduje głównie odpowiedzialność osób pełnoletnich). Druga to ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich, która ma na celu przeciwdziałanie demoralizacji i przestępczości nieletnich. Nieletni – czyli kto? Kodeks karny przyjmuje, iż nieletni to osoba, która ukończyła 17 lat. Wyjątkowo – w odniesieniu do najcięższych przestępstw, jak nieletniego traktuje się osobę, która ukończyła 15 rok życia. Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich znacznie szerzej rozumie pojęcie nieletniego – zasadniczo obejmuje osoby poniżej 18 roku życia, które wykazują przejawy demoralizacji lub tez popełniły czyny zabronione. Za jakie przestępstwa z kodeksu karnego odpowiadają nieletni? Za wszystkie przestępstwa określone w kodeksie karnym odpowiada nieletni, który skończył 17 lat. Taka osoba może liczyć na złagodzenie kary, jednak będzie sądzony w trybie i na podstawie przepisów właściwych dla osoby dorosłej. Podobnie wyjątkowo może być traktowany nieletni, który ukończył 15 rok życia, jeżeli dopuścił się najpoważniejszych przestępstw takich jak: zabójstwo, doprowadzenie do ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, sprowadzenie zdarzenia powszechnie niebezpiecznego, zgwałcenie ze szczególnym okrucieństwem, czynna napaść na funkcjonariusza. Nieletni taki może odpowiadać na zasadach określonych w tym kodeksie karnym, jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają, a w szczególności, jeżeli poprzednio stosowane środki wychowawcze lub poprawcze okazały się bezskuteczne. Kiedy nieletni odpowiada na zasadach określonych w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich ? Przede wszystkim nieletni odpowiada, jeżeli przejawia demoralizacje. Jakie zachowania mogą o tym świadczyć? Np. systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego lub kształcenia zawodowego, używanie alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, uprawianie nierządu, włóczęgostwo, udział w grupach przestępczych. Nieletni w wieku od 13-17 lat odpowiadają również na gruncie tej ustawy jeżeli popełnia przestępstwo określone w kodeksie karnym. Różnica polega na tym, że choć popełnia przestępstwo takie jak osoba pełnoletnia, to kara orzeczona, będzie inna – zasadniczo łagodniejsza (w ustawie przewidziano – środki wychowawcze i poprawcze) Jak można ukarać nieletniego na podstawie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich? Sąd może zastosować następujące środki: 1) udzielić upomnienia; 2)zobowiązać do określonego postępowania np. do naprawienia wyrządzonej szkody, do wykonania określonych prac na rzecz pokrzywdzonego lub społeczności lokalnej, do przeproszenia pokrzywdzonego, do podjęcia nauki lub pracy; 3) ustanowić nadzór odpowiedzialny rodziców lub opiekuna; 4) ustanowić nadzór organizacji młodzieżowej lub innej organizacji społecznej, zakładu pracy albo osoby godnej zaufania – udzielających poręczenia za nieletniego; 5) zastosować nadzór kuratora; 6) skierować do ośrodka kuratorskiego, a także do organizacji społecznej lub instytucji zajmujących się pracą z nieletnimi o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, po uprzednim porozumieniu się z tą organizacją lub instytucją; 7) orzec zakaz prowadzenia pojazdów; 8) orzec przepadek rzeczy uzyskanych w związku z popełnieniem czynu karalnego; 9) orzec umieszczenie w młodzieżowym ośrodku wychowawczym albo w rodzinie zastępczej zawodowej, która ukończyła szkolenie przygotowujące do sprawowania opieki nad nieletnim; 10) orzec umieszczenie w zakładzie poprawczym; 11) zastosować inne środki zastrzeżone w niniejszej ustawie do właściwości sądu rodzinnego. Najsurowszym środkiem jest umieszczenie w zakładzie poprawczym. Podsumowanie Nieletni na gruncie prawa karnego może odpowiadać za przestępstwa określone w kodeksie karnym, gdy skończy 17 lat. Wtedy traktowany jest jak dorosły. Wyjątkowo osoby, które ukończyły 15 rok życia, a dopuściły się najpoważniejszych przestępstw, mogą być również sądzeni w ten sposób. W pozostałych przypadkach przejawach przestępczości i demoralizacji nieletnich zastosowanie znajdą przepisy ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich. Akt ten określa katalog środków wychowawczych i poprawczych, które można stosować wobec sprawców czynów karalnych.
w sprawach o popełnienie czynu karalnego nieletnim jest osoba między 13 a 17 rokiem życia (osoba, która popełnia czyn zabroniony po ukończeniu 17 roku życia odpowiada jak dorosły); w zakresie wykonywania środków wychowawczych, środka leczniczego lub poprawczego jest osoba do ukończenia 21 lat, w stosunku do której środek ten
Przejdź do zawartościHOMEKIM JESTEŚMY?CZYM SIĘ ZAJMUJEMY?AKTUALNOŚCIKONTAKTŚrodki wychowawcze wobec nieletnich – nieletni w prawie karnym Osoby nieletnie nie są wyjęte spod prawa. Istnieją pewne środki wychowawcze wobec nieletnich, a nawet kary. Karę można jednak orzekać wyłącznie wtedy, kiedy środki resocjalizacji będą poniższego artykułu dowiesz się:Na czym polega demoralizacja?Jakie środki wychowawcze wyróżniamy?Czym charakteryzuje się upomnienie?Na czym polega umieszczenie w zakładzie poprawczym?Jak długo trwa stosowanie środków wychowawczych?Czym jest odroczenie i przerwanie środka wychowawczego?Na początku należy zastanowić się, kim jest osoba nieletnia. Poza nieletnimi w prawie wyróżniamy również młodocianych, a także małoletnich. Nieletni jest to osoba, która w momencie popełnienia danego czynu zabronionego nie ukończyła 17 lat. Małoletni to natomiast ten, kto miał podczas popełniania owego czynu mniej niż 18 lat. Definicja małoletniego znajduje się również w Kodeksie cywilnym. Według niego małoletni to osoba, która nie ukończyła 18 roku życia. Definicję młodocianego zawiera z kolei Kodeks prawie karnym młodociany to osoba, która w chwili popełniania czynu zabronionego nie osiągnęła 21 roku życia, a w chwili orzekania przed sądem pierwszej instancji nie osiągnęła 24 roku życia. Definicja ta znajduje się w artykule 115 § 10 Kodeksu karnego. Pojęcie młodocianego funkcjonuje również w prawie pracy. W takim przypadku jest to osoba, która ukończyła 15 lat, natomiast nie ukończyła 18. Mimo że te słowa zdają się brzmieć podobnie, istnieje między nimi znaczna czyny karalne są przez nieletnich popełniane po wystąpieniu wcześniejszych problemów wychowawczych, do których należą między innymi wagary, brak postępów w nauce, palenie papierosów i spożywanie alkoholu w młodym wieku. W takich przypadkach często występuje również brak zainteresowania ze strony rodziców, w tym np. brak kontaktu w związku ze szkołą, czyli np. nieustanne nieuczęszczanie na konsultacje z nauczycielami. W takich sytuacjach szczególną rolę w uniknięciu dalszej demoralizacji odgrywa szkoła, a także rodzice. Szkoła powinna wspierać rozwój uczniów, rozpoznawać istniejące problemy, zapobiegać im lub w pewnych sytuacjach zawiadamiać odpowiednie organy takie jak sądy rodzinne i sądy nieletnich. Jeżeli rodzice nie przejawiają zainteresowania swoim dzieckiem i nie podejmują działań na rzecz poprawy jego zachowania, szkoła zawiadamia sąd rodzinny lub nieletni, małoletniNa podstawie Kodeksu karnego odpowiedzialności karnej podlegają osoby, które w momencie dokonania danego czynu miały już ukończone 17 lat. Te osoby, które jednak ukończyły lat 17, natomiast nie osiągnęły jeszcze 18 lat, są traktowane przez Kodeks karny nieco inaczej. Głównym celem działań podejmowanych w przypadku takich osób jest wychowanie. Wyjątkiem są jednak sytuacje, kiedy taka osoba dokona zbrodni. Wtedy nie stosuje się wobec niej łagodniejszych środków. W takim przypadku osoba taka odpowiada za swoje czyny jak dorosły, jednakże nie stosuje się kary najsurowszej, czyli dożywotniego pozbawienia w prawie traktuje się także młodocianych. Przejawia się to w innym sposobie wykonywania kary w przypadku orzeczenia kary w zawieszeniu. Wobec osób młodocianych stosuje się inny okres próby. Dodatkowo osoba taka podlega dozorowi kuratora. W przypadku tych osób stosuje się surowsze warunki dotyczące okresu próby, które związane są z warunkowym zawieszeniem wykonania kary. W przypadku młodocianego okres próby wynosi od 2 do 5 lat. Regulacje dotyczące osób małoletnich znajdują się również w Kodeksie karnym adwokata z Poznania z zakresu prawa karnego?Środki wychowawcze wobec nieletnichW artykule 6 Ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich wskazano na 4 grupy środków, które mogą zostać skierowane wobec nieletnich. Są to między innymi środki przewidziane w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, środki leczniczo-wychowawcze (zastrzeżone przez ustawę), środki poprawcze, a także środki wychowawcze. Środki wychowawcze są niezwykle zróżnicowane. Do tej grupy zaliczyć można upomnienie czy nadzór kuratora. Środkiem poprawczym jest natomiast umieszczenie nieletniego w zakładzie wychowawcze wobec nieletnich w literaturze dzieli się na kolejne 3 kategorie. Są to środki wychowawcze, które pozostawiają nieletniego w jego dotychczasowym środowisku. Wyróżniamy także środki, które kierują nieletniego do placówki, która przejmuje część obowiązków wychowawczych od rodziców. Nieletni musi w takich placówkach przebywać w określonych porach. Ostatnim typem środków wychowawczych są środki, przy których stosowaniu dochodzi do całkowitej zmiany środowiska wychowawczego. Takim rodzajem środka jest np. umieszczenie nieletniego w rodzinie zastępczej lub ośrodku w przypadku osób nieletnich, które popełniły przestępstwa wymienione w Kodeksie karnym, uregulowano Ustawą z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich. Środki wychowawcze wobec nieletnich to między innymi upomnienie, zobowiązanie do szczególnego postępowania, nadzór rodziców lub opiekunów prawnych, nadzór kuratora. Środkiem wychowawczym może być również umieszczenie nieletniego w rodzinie zastępczej lub ośrodku szkolno-wychowawczym. Jeśli natomiast u nieletniego stwierdzi się np. chorobę psychiczną, można zastosować wobec niego środki leczniczo-wychowawcze. Do sytuacji mogących spowodować zastosowanie tego typu środków wychowawczych mogą należeć również niedorozwój umysłowy, nałogowe zażywanie narkotyków i alkoholu czy silna depresja. W takich okolicznościach osobę nieletnią można umieścić w młodzieżowym ośrodku socjoterapii, ośrodku wychowawczym lub domu pomocy przepadek i inneInnym środkiem wychowawczym, który można zastosować wobec nieletniego, jest umieszczenie go w zakładzie poprawczym. W artykule 6 ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich opisano również inne uprawnienia sądu rodzinnego wobec takich osób. Sąd rodzinny może między innymi zobowiązać nieletniego do naprawienia wyrządzonej szkody, wykonania określonych prac na rzecz osoby pokrzywdzonej bądź społeczności lokalnej. Wobec nieletniego można zasądzić również przeproszenie poszkodowanego, podjęcie nauki lub pracy, konieczność uczestnictwa w zajęciach o charakterze terapeutycznym lub wychowawczym możliwym do zasądzenia wobec nieletniego jest również powstrzymywanie się od przebywania w określonych miejscach lub środowiskach. Nad nieletnim można zasądzić nadzór odpowiedniej organizacji młodzieżowej lub organizacji społecznej. Nadzór taki może pełnić również zakład pracy lub osoba godna zaufania, która udzieli poręczenia za nieletniego. Jeżeli małoletni w związku z popełnieniem czynu karalnego zdobył jakieś przedmioty, możliwe jest zasądzenie ich przepadku. Środki wychowawcze wobec nieletnich można łączyć ze sobą. Mogą one być orzekane pojedynczo, a także w połączeniu. Niedozwolone jest jednak orzekanie środków, które wzajemnie się to najłagodniejszy z możliwych środków wychowawczych. Jest to oficjalne zwrócenie uwagi na naganne zachowanie nieletniego. Zazwyczaj stosuje się je w przypadku pierwszych konfliktów z prawem osoby nieletniej. W ustawie nie zawarto jednak uregulowań, jaką konkretnie formę upomnienie ma przyjąć. Upomnienia można udzielić ustnie lub pisemnie. Często upomnienie stosuje się w połączeniu z innymi środkami wychowawczymi. Jest ono stosowane, jeśli u nieletniego występuje niewielki stopień w zakładzie poprawczymŚrodek ten można zasądzić jedynie wobec sprawców, którzy dopuścili się czynów o znamionach przestępstwa. Kara kryminalna natomiast może zostać zasądzona wyłącznie w sytuacji przewidzianej w prawie, kiedy nie jest możliwe zapewnienie resocjalizacji przez zastosowanie innych środków. Kary te można zastosować wyłącznie wobec wyjątkowo zdemoralizowanych osób, w przypadku których szanse na resocjalizację są niewielkie. Są one stosowane niezwykle rzadko. Walka z demoralizacją zazwyczaj odbywa się przy zastosowaniu środków nieletniego w zakładzie poprawczym może jednak zostać warunkowo zawieszone. Dzieje się tak w sytuacji, kiedy sąd uznaje, że decyzja taka sprawi, że zostaną wobec nieletniego osiągnięte cele wychowawcze. Sąd ocenia sytuację nieletniego na podstawie art. 11 § 1 Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich. Zawieszenie takie jest możliwe na czas próby, który wynosi od roku do 3 lat. W tym czasie wobec nieletniego stosuje się jednak środki wychowawcze. Jeśli natomiast podczas okresu próby małoletni przejawia dalsze oznaki demoralizacji, możliwe jest odwołanie zawieszenia. W niektórych sytuacjach, nawet jeśli takie zachowania wystąpią, niekoniecznie sąd musi odwołać zawieszenie wykonania kary. Jeżeli natomiast nieletni dokonał czynu zabronionego, który jest ciężkim przestępstwem, w takiej sytuacji odwołanie warunkowego zawieszenia jest trwania środków wychowawczychJeżeli nieletni wymaga specjalistycznego leczenia, orzeka się wobec niego umieszczenie np. w szpitalu psychiatrycznym lub zakładzie leczniczym. Zazwyczaj w przypadku określania tego typu środków, a także środków wychowawczych, sąd nie podaje, jak długo mają one trwać. Uzasadnia się to tym, że ich celem jest poprawa zachowania osoby, która sprawia problemy wychowawcze. Wykonywanie środków takich jak zobowiązanie do określonego postępowania, nadzór rodziców lub opiekuna, a także skierowanie do ośrodka kuratorskiego lub innej placówki wychowawczej możliwe są do ukończenia przez nieletniego 18 roku życia. Jest to zatem przeciwieństwo kar orzekanych w stosunku do osób przypadku środków wychowawczych założono, że trudno ustalić, po jakim czasie przyniosą one pożądany efekt. Wykonywanie pozostałych środków wychowawczych ustaje w momencie ukończenia przez nieletniego 21 lat. W przypadku tego typu środków istnieje zasada, że można je zmieniać. Oznacza to, że jeden środek można w trakcie jego stosowania zastąpić drugim, w zależności od potrzeb występujących w danym momencie. Dodatkowo środki wychowawcze można również wychowawcze – odroczenie i przerwanieMożliwość odroczenia lub przerwania wykonywania środków wychowawczych możliwa jest przez sąd rodzinny na przykład z powodu choroby nieletniego, lub innych ważnych przyczyn. Dotyczy to jednak wyłącznie środków, w przypadku których takie odroczenie lub przerwanie jest możliwe. Nie dotyczy to zatem środków takich jak przeproszenie pokrzywdzonego. Choroba nieletniego, która ma być powodem odroczenia wykonywania środka wychowawczego, musi faktycznie stać na przeszkodzie w wykonywaniu tego środka. Za „inną ważną przyczynę” można uznać np. ciążę nieletniej czy chorobę rodzica. Odroczenie oraz przerwa w wykonywaniu środków wychowawczych mogą zostać przez sąd odwołane. Dzieje się tak, gdy ustaje przyczyna, ze względu na którą dane odroczenie bądź przerwę przyczyną odwołania przez sąd może być także rażące naruszanie prawa przez nieletniego, a także sytuacja, w której nieletni nie korzysta z odroczenia w celu, w jakim mu go udzielono. Jeżeli po wpływie okresu odroczenia lub przerwy w zachowaniu nieletniego zaszła znaczna poprawa, możliwe jest odstąpienie od wykonania adwokaci z kancelarii adwokackiej z Poznania, mamy duże doświadczenie w prowadzeniu spraw z zakresu prawa rodzinnego. Ze względu na szczególną delikatność tego typu kwestii, gwarantujemy Państwu indywidualne podejście oraz fachową pomoc prawną na najwyższym poziomie. Ukończył Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W latach 2013- 2015 odbył aplikację adwokacką organizowaną przez Okręgową Radę Adwokacką w względu na zainteresowania prywatne zajmuje się sprawami z zakresu ochrony środowiska i prawa rolnego. Prywatnie interesuje się myślistwem oraz wędkarstwem muchowym. Dowiedz się więcej! Podobne wpisy
Tak, wiek 17 lat jest bardzo ważny. W prawie karnym od tego wieku młody człowiek odpowiada jak dorosły. Nawet nomenklatura jest ściśle tutaj dopasowana. W prawie karnym nie mówi się na 17-latka jak w prawie cywilnym pełnoletni i małoletni, tylko tu się mówi nieletni i dorosły. Więc 17-latek jest nieletnim popełniającym czyny
zapytał(a) o 02:33 W jakim wieku odpowiada się jako osoba dorosła przed sądem? Witam, otóż dręczy mnie jedna sprawa. Kolega mi mówi, że przed sądem w wieku 16 lat odpowiada się jako osoba dorosła..Czy 16 latek może iść do więzienia? Odpowiedzi to zależy teoretycznie nie , ale w praktyce to różnie bywa , były przypadki , że 16 latek był sądzony jako osoba dorosła. nie a co zrobiles ? kare dostanie rodzic a co żeś zrobił? Yoruichi odpowiedział(a) o 02:34 Sznycel. odpowiedział(a) o 02:35 odpowiada się od 18 lat, a do więzienia od 21 lat ;) vka1 odpowiedział(a) o 02:35 Odpowiada sie jako osoba dorosla ale do wiezienia i tak nie pujdziesz. Wlasnie po to istnieja takie zaklady jak poprawczak odsiaduje sie tam kare do uzyskania pelnoletnosci. Sam motyw zalezy od tego ze jako osoba nie odpowiadajaca calkiem za siebie masz jakies "ulgi" sądowe nie jestem pewien co do wieku 16 lat ale chodzi o to ze mozesz otrzymac wyrok dokladnie taki jak osoba dorosla czyli bioraca za siebie calkowicie odpowiedzialnosc. zależy od tego co zrobiłeś np. zabójstwo to idziesz już do więzienia jak masz 16 /17 lat ;< Uważasz, że ktoś się myli? lub
Spadki. W naszej Kancelarii wiemy jak delikatną materią są sprawy rodzinne, dlatego powierzając nam prowadzenie swojej sprawy możecie liczyć na wsparcie, zrozumienie i opiekę od pierwszego spotkania do ostatecznego zakończenia postępowania. Prowadzimy postępowanie kompleksowo, od początku do końca tak, że w tych trudnych chwilach w
Kodeks karny (w skrócie ma zastosowanie do osób, które popełniają czyn zabroniony po ukończeniu 17 lat. Wyjątek od tej zasady przewiduje art. 10 § 2 zgodnie z którym „nieletni, który po ukończeniu 15 lat dopuszcza się czynu zabronionego określonego w art. 134, art. 148 § 1, 2 lub 3, art. 156 § 1 lub 3, art. 163 § 1 lub 3, art. 166, art. 173 § 1 lub 3, art. 197 § 3 lub 4, art. 223 § 2, art. 252 § 1 lub 2 oraz w art. 280, może odpowiadać na zasadach określonych w tym kodeksie, jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają, a w szczególności, jeżeli poprzednio stosowane środki wychowawcze lub poprawcze okazały się bezskuteczne”. Z treści Pana pytania wynika jednak, że mamy do czynienia z czynem, o którym mowa w art. 190 § 1 i art. 212 Czyny te nie mieszczą się więc w katalogu zamkniętym z cytowanego powyżej artykułu. W powyższej sytuacji znajdzie zastosowanie ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (w skrócie Jej przepisy stosuje się w zakresie: zapobiegania i zwalczania demoralizacji – w stosunku do osób, które nie ukończyły lat 18; postępowania w sprawach o czyny karalne – w stosunku do osób, które dopuściły się takiego czynu po ukończeniu lat 13, ale nie ukończyły lat 17. Przez czyn karalny rozumie się czyn zabroniony przez ustawę jako przestępstwo lub przestępstwo skarbowe. Przestępstwo jest zbrodnią albo występkiem. Naczelną zasadą w tego rodzaju sprawach jest kierowanie się przede wszystkim dobrem nieletniego, dążąc do osiągnięcia korzystnych zmian w osobowości i zachowaniu się nieletniego oraz zmierzając w miarę potrzeby do prawidłowego spełnienia przez rodziców lub opiekuna ich obowiązków wobec nieletniego, uwzględniając przy tym interes społeczny. Mając na uwadze przedmiot ewentualnej sprawy, należy wskazać na treść art. 3a § 1 powyższej ustawy, zgodnie z którym w każdym stadium postępowania sąd rodzinny może, z inicjatywy lub za zgodą pokrzywdzonego i nieletniego, skierować sprawę do instytucji lub osoby godnej zaufania w celu przeprowadzenia postępowania mediacyjnego. Każdy, dowiedziawszy się o popełnieniu czynu karalnego przez nieletniego, ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym sąd rodzinny lub policję. Wobec nieletniego mogą być stosowane środki wychowawcze oraz środek poprawczy w postaci umieszczenia w zakładzie poprawczym; kara może być orzeczona tylko w wypadkach przewidzianych prawem, jeżeli inne środki nie są w stanie zapewnić resocjalizacji nieletniego. Sąd rodzinny może zastosować wobec nieletnich następujące środki: udzielić upomnienia; zobowiązać do określonego postępowania, a zwłaszcza do naprawienia wyrządzonej szkody, do wykonania określonych prac lub świadczeń na rzecz pokrzywdzonego lub społeczności lokalnej, do przeproszenia pokrzywdzonego, do podjęcia nauki lub pracy, do uczestniczenia w odpowiednich zajęciach o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, do powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach albo do zaniechania używania alkoholu lub innego środka w celu wprowadzania się w stan odurzenia; ustanowić nadzór odpowiedzialny rodziców lub opiekuna; ustanowić nadzór organizacji młodzieżowej lub innej organizacji społecznej, zakładu pracy albo osoby godnej zaufania – udzielających poręczenia za nieletniego; zastosować nadzór kuratora; skierować do ośrodka kuratorskiego, a także do organizacji społecznej lub instytucji zajmujących się pracą z nieletnimi o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, po uprzednim porozumieniu się z tą organizacją lub instytucją; orzec zakaz prowadzenia pojazdów; orzec przepadek rzeczy uzyskanych w związku z popełnieniem czynu karalnego; orzec umieszczenie w rodzinie zastępczej, w młodzieżowym ośrodku wychowawczym albo w młodzieżowym ośrodku socjoterapii; orzec umieszczenie w zakładzie poprawczym; zastosować inne środki zastrzeżone w niniejszej ustawie do właściwości sądu rodzinnego, jak również zastosować środki przewidziane w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Sprawy nieletnich należą do właściwości sądu rodzinnego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Rozwiązanie to jest zgodne z ratyfikowaną przez Polskę konwencją o prawach dziecka przyjętą przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych 20 listopada 1989 r. (Dz. U. z 1991 r. Nr 120, poz. 526 ze zm.). W myśl art. 40 ust. 2 tej konwencji każde dziecko podejrzane lub oskarżone o naruszenie prawa karnego powinno mieć gwarancję rozpatrzenia bez zwłoki jego sprawy przez niezawisły organ sądowy, zgodnie z zasadami słusznego postępowania w rozumieniu prawa. Sądy rodzinne działają w strukturze organizacyjnej sądów rejonowych. Właściwość miejscową sądu rodzinnego ustala się według miejsca zamieszkania nieletniego, a w razie trudności w ustaleniu miejsca zamieszkania – według miejsca pobytu nieletniego. Jako że czyn, o którym mowa w art. 190 jest czynem ściganym na wniosek, należy wskazać na treść art. 22 § 1 cytowanej powyżej ustawy, zgodnie z którym w sprawie o czyn ścigany na wniosek sędzia rodzinny wszczyna postępowanie w razie złożenia wniosku; postępowanie toczy się wówczas z urzędu. W sprawie o czyn z art. 212 ponieważ jest to sprawa ścigana z oskarżenia prywatnego, postępowanie zostanie wszczęte, jeżeli tego wymaga interes społeczny albo wzgląd na wychowanie nieletniego lub ochronę pokrzywdzonego. Postępowanie toczy się wówczas z urzędu. Sędzia rodzinny może wszcząć postępowanie o przestępstwo ścigane na wniosek tylko wówczas, gdy pokrzywdzony tym przestępstwem złoży taki wniosek. Postępowanie toczy się wówczas z urzędu. Podobnie reguluje tę kwestię art. 12 § 1 Kodeksu postępowania karnego (w skrócie Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich nie reguluje kwestii cofnięcia tego wniosku. W związku z tym nasuwa się wątpliwość, czy można stosować tutaj przepisy dotyczące pokrzywdzonego, o których mowa w art. 21 § 3 w związku z art. 22 § 3 – a zatem, czy pokrzywdzony, który złożył wniosek o ściganie nieletniego jako osoby najbliższej (np. o czyny karalne wskazane w art. 278 § 4, art. 279 § 2 może taki wniosek cofnąć w trybie art. 12 § 3 Przy tzw. przestępstwach względnie wnioskowych, ze względu na dobro dziecka, dopuszczalne wydaje się cofnięcie takiego wniosku wobec nieletniego, który jest osobą najbliższą pokrzywdzonemu, mimo że przepisy wyraźnie tej kwestii nie regulują. Popełnienie przez nieletniego czynu karalnego ściganego z oskarżenia prywatnego może być podstawą wszczęcia postępowania przeciwko temu nieletniemu nawet wówczas, gdy nie została złożona skarga prywatna. Podstawą wszczęcia postępowania o te czyny jest uznanie sędziego, że wszczęcie postępowania jest uzasadnione interesem społecznym albo ze względu na wychowanie nieletniego lub ochronę pokrzywdzonego. Do wszczęcia tego postępowania wystarczy jedna z trzech wskazanych przesłanek. Mają tu zastosowanie przepisy o przedawnieniu ścigania przestępstw prywatnoskargowych ( art. 101 § 2 Należy zatem zastanowić się na złożeniem stosownego wniosku lub oskarżenia prywatnego. Zgodnie z § 16 1 „jeżeli w sprawie o czyn karalny, o którym mowa w art. 1 § 2 pkt 2 lit. a), wszczęto postępowanie przeciwko nieletniemu wespół z dorosłym, prokurator wyłącza sprawę nieletniego i przekazuje ją sędziemu rodzinnemu”. Należy zatem złożyć zawiadomienie o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa na policji lub w prokuraturze. Wówczas – mając na uwadze, że nieletni mają wobec prawa inny status, a jeden sprawca miał ukończone 17 lat – sprawa zostanie niejako podzielona na dwie. Pierwsza będzie toczyła się wobec tego nieletniego, który ukończył 17 lat, natomiast druga z urzędu zostanie skierowana do sądu rodzinnego. Jako że jest to postępowanie karne, nie będzie Pan obarczony żadnymi kosztami postępowania sądowego. Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼ Zapytaj prawnika - porady prawne online .Jeśli nieletni popełni inne wykroczenie niż wyżej wymienione należy wtedy jego zachowanie określić jako przejaw demoralizacji. Osoba, która ukończyła 17 lat i popełniła przestępstwo odpowiada na zasadach określonych w kodeksie karnym (art. 10 § 1 kk) i podlega karom (odpowiedzialności karnej) w nim przewidzianym (grzywna w
W powszechnym wyobrażeniu osobą małoletnią jest osoba niepełnoletnia, taka, która nie ma jeszcze skończonych 18 lat. Jak określa art. 10 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego, pełnoletni to osoba mająca ukończone 18 lat lub taka, która przed tym wiekiem zawarła związek małżeński — w takim wypadku nie traci ona pełnoletności nawet po unieważnieniu małżeństwa. Innymi powszechnie używanymi określeniami (także na co dzień) są młodociani, niepełnoletni, nieletni. O ile w potocznym rozumieniu rozróżnianie niektórych z tych pojęć nie ma dla nas większego znaczenia, o tyle w świetle prawa jest to kwestia niesamowicie istotna, wręcz fundamentalna. Fot.: KPP Aleksandrów Kujawski Ujęcie prawnokarne Zgłębiając wiedzę o osobach młodych, trzeba poznać całokształt uwarunkowań prawnych dotyczących tej grupy osób. W polskim prawie istnieje pojęcie młodocianego. Jest on sprawcą, który popełniając czyn zabroniony, nie ukończył 21 lat i podczas orzekania sądu w pierwszej instancji nie miał ukończonych 24 lat. W woli sądu leży możliwość nadzwyczajnego złagodzenia kary, gdy przemawiają względy z art. 54 aby sąd kierował się przede wszystkim tym, by sprawcę wychować. Kodeks karny w art. 10 wyraża się na temat osoby nieletniej. W § 1 tego artykułu czytamy, że „na zasadach określonych w tym kodeksie odpowiada ten, kto popełnia czyn zabroniony po ukończeniu 17 lat”. Z kolei, jak można zauważyć w komentarzu do Kodeksu karnego, „przyjmując ogólną regułę lat 17, dopuszcza również [kodeks] (…) możliwość elastycznego stosowania granicy wieku uzasadniającej odpowiedzialność karną. Jednakże, gdy chodzi o dolną granicę odpowiedzialności karnej, wyjątek (…) został wyraźnie pogłębiony w sensie przedmiotowym i podmiotowym. Odpowiedzialności w pewnych przypadkach mogą podlegać już osoby od lat 15. W § 2 artykułu 10 Kodeksu karnego czytamy „nieletni, który po ukończeniu 15 lat dopuszcza się czynu zabronionego określonego w art. 134, art. 148 § 1, 2, 3, art. 156 § 1, 3, art. 163 § 1, 3, art. 166, art. 173 § 1, 3, art. 197 § 3, art. 252 § 1, 2 oraz w art. 280, może odpowiadać na zasadach określonych w tym kodeksie, jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają, a w szczególności, jeżeli poprzednio stosowane środki wychowawcze lub poprawcze okazały się bezskuteczne”. Artykuły wymienione w § 2 stanowią grupę poważnych przestępstw, przez popełnienie których nieletni powyżej 15 lat odpowiada jak osoba dorosła:– art. 134 dotyczy dopuszczenia się zamachu na życie prezydenta RP,– art. 148 zabójstwa człowieka,– art. 156 spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu,– art. 163 sprowadzenia zdarzenia mogącego zagrozić życiu lub zdrowiu znacznej ilości osób lub tez mieniu w wielkim rozmiarze,– art. 166 podstępu lub gwałtu albo groźby ich zastosowania do przejęcia kontroli nad statkiem powietrznym lub wodnym,– art. 173 sprowadzenia katastrofy w ruchu powietrznym, wodnym lub lądowym, która zagraża zdrowiu i życiu wielu osób lub też znacznemu mieniu,– art. 197 doprowadzenia innej osoby do obcowania płciowego za pomocą przemocy, podstępu lub bezprawną groźbą,– art. 252 przetrzymywania zakładnika w intencji zmuszenia państwowego, samorządowego organu lub organizacji, instytucji, grupy osób, osoby prawnej lub fizycznej do określonego zachowania się,– art. 280 kradzieży z użyciem przemocy lub z groźbą jej natychmiastowego użycia, spowodowania u człowieka stanu bezbronności lub nieprzytomności. Art. 10 § 3 informuje, że w wypadku określonym w § 2 orzeczona kara nie może przekroczyć dwóch trzecich górnej granicy ustawowego zagrożenia przewidzianego za przypisane sprawcy przestępstwo; sąd może zastosować także nadzwyczajne złagodzenie kary. Zgodnie z art. 54 sąd, wymierzając karę młodocianemu lub nieletniemu, kieruje się przede wszystkim tym, aby sprawca został wychowany. Zastrzega się nieorzekanie kary dożywotniego pozbawienia wolności dla sprawcy, który nie ukończył 18 lat w trakcie popełniania przestępstwa. Z kolei art. 10 § 4 brzmi następująco: „W stosunku do sprawcy, który popełnił występek po ukończeniu lat 17, lecz przed ukończeniem lat 18, sąd zamiast kary stosuje środki wychowawcze, lecznicze albo poprawcze przewidziane dla nieletnich, jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają”. Art. 10 § 4 przewiduje możliwość podniesienia limitu odpowiedzialności karnej do lat 18 w niektórych przypadkach, ogólnie ujmując, opóźnionego rozwoju obywatelskiego, społecznego czy intelektualnego młodego człowieka. Nieletni nawet po popełnieniu poważnych przestępstw sądzony będzie łagodniej niż dorosły. Jego kara w takim wypadku nie może być wyższa niż 2/3 górnej granicy przewidzianej w ustawie za dany czyn. Sąd może także zastosować nadzwyczajne złagodzenie sankcji. Do decyzji sądu należy także wymierzenie kary sprawcy występku mającemu miedzy 17 a 18 lat — sąd może zastosować środki poprawcze, lecznicze albo wychowawcze przewidziane dla nieletnich. W przypadkach określonych w art. 10 § 4 stosuje się środki przewidziane w Ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich. Ujęcie proceduralno-wychowawcze Do ujęcia proceduralno-wychowawczego odnosi się Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich, której celem nadrzędnym jest profilaktyka rozumiana jako zmierzenie do przeciwdziałania przestępczości i demoralizacji nieletnich. Ustawa ta określa nieletniego trochę inaczej niż Kodeks karny. Art. 1 § 1 informuje, że przepisy tej ustawy stosuje się w sprawach zwalczania i zapobiegania demoralizacji w stosunku do osób, które nie ukończyły 18 lat, w sprawach o karalne czyny — do osób, które ukończyły 13 lat, a nie skończyły 17 lat oraz w stosunku do osób, które nie ukończyły 21 lat, a wobec do nich orzeczono wykonywanie środków poprawczych lub wychowawczych. Nieletnim jest więc:– w zakresie zwalczania i zapobiegania demoralizacji osoba niemająca skończonych 18 lat– w przypadku orzeczonych już środków poprawczych i wychowawczych osoba mająca mniej niż 21 lat– w zakresie postępowania o czyny karalne, którymi są niektóre wykroczenia i przestępstwa, osoba mająca między 13 a 17 powiedzieć, że do odpowiedzialności karnej pociągane są z reguły osoby, które w czasie popełnianej zbrodni ukończyły 17 lat. Poza nielicznymi wyjątkami osoby mające między 13 a 17 lat podlegają innym zasadom prawnym niż dorośli. Łącząc to wszystko w całość, można stwierdzić, że niezgodne z prawem zachowania nieletnich, które wymagają reakcji wymiaru sprawiedliwości to te popełnione zgodnie z art. 10 § 2 kodeksu karnego zachowania świadczące o demoralizacji nieletniego oraz czyny karalne. Czyny karalne nieletnich przez Ustawę o postępowaniu w sprawach nieletnich rozumiane są jako czyny zabronione popełniane przez osoby w wieku między 13 a 17 lat. Może to być przestępstwo, przestępstwo skarbowe lub wykroczenie opisane jest w kodeksie wykroczeń w art. 1 § 2 (czyny zabronione w art. 50a, art. 51, art. 69, art. 74, art. 76, art. 85, art. 87, art. 119, art. 122, art. 124, art. 133 i art. 143). Trudno przedstawić wszystkie z nich, jest mowa o posiadaniu noży czy maczet w miejscu publicznym, zakłócaniu spokoju, niszczeniu znaków, rzucaniu kamieniami w pojazdy będące w ruchu czy kradzieży. Sprawcy takich czynów nie odpowiadają jednak przed sądem karnym, lecz przed sądem rodzinnym, który stosuje wobec nich środki poprawcze lub wychowawcze. Jeżeli nieletni popełni któryś z opisanych wyżej czynów karalnych razem z dorosłym, to jego sprawa zostaje wyłączona przez prokuratora i przekazana do sądu rodzinnego. W art. 4 § 1 Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich zawarte są przykładowe okoliczności świadczące o demoralizacji nieletniego; są to: uprawianie nierządu, używanie alkoholu lub innych środków z zamiarem wprowadzenia się w stan odurzenia, naruszanie zasad współżycia społecznego, systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego lub kształcenia zawodowego, włóczęgostwo, popełnienie czynu zabronionego czy udział w grupach przestępczych. Podsumowanie Istnieją dwa modele postępowania z nieletnim. Pierwszy to model opiekuńczo-wychowawczy, czyli taki, w którym nie stosuje się środka izolacyjnego, ale np. orzeka się zakaz prowadzenia pojazdów, zobowiązuje się sprawce do przeproszenia pokrzywdzonego albo do naprawienia szkody, ustanawia się kuratelę. Drugi to model poprawczy, polegający na umieszczeniu sprawcy czynu w ośrodku poprawczym. Ważne, aby pamiętać, iż zgodnie z prawem każdy, dowiedziawszy się o popełnieniu czynu karalnego przez nieletniego, ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym sąd rodzinny lub policję. Małoletni, który nie ukończył 13 lat, nie ponosi odpowiedzialności za wyrządzoną szkodę, a więc nie może być pociągany do odpowiedzialności za popełniane czyny. Źródła: – Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy; – Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny; – Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich; – Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny; – red. T. Bojarski, Kodeks karny: komentarz, Warszawa 2009; – K. Gromek, Komentarz do ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, Warszawa 2004; – J. Z. Hołda, Prawo karne wykonawcze, Warszawa 2006; – Encyklopedia. Prawo nie tylko dla prawników, Bielsko-Biała 2002; –
Θክе ጸጪզуβա
Εсл евыςюኑεжኢщ ебяγахрևռи ኾе
ፉኃоγασуለ մеፒዢց
Նιстиռи աслиниςи
Идоζу хрεсни οդωቬαγа
Υгомеλ οξኸнωст кизуδևрθጌα
Rozwód. W naszej Kancelarii wiemy jak delikatną materią są sprawy rodzinne, dlatego powierzając nam prowadzenie swojej sprawy rozwodowej możecie liczyć na wsparcie, zrozumienie i opiekę od pierwszego spotkania do ostatecznego zakończenia postępowania. Prowadzimy postępowanie kompleksowo, od początku do końca tak, że w tych Adwokat Justyna Tokarska prowadząca kancelarię adwokacką w Piasecznie zajmuje się sprawami dotyczącymi nieletnich, zarówno dotyczącymi demoralizacji nieletnich, czynów karalnych popełnionych przez nieletnich, a także wykonywania środków wychowawczych lub poprawczych wobec nieletnich. Rodzic może ustanowić dla swojego dziecka adwokata, który będzie go reprezentować przed Sądem w postępowaniu jako obrońca. Adwokat Justyna Tokarska podejmuje się zarówno obrony nieletniego, jak i reprezentowania interesów pokrzywdzonego czynem popełnionym przez osobę nieletnim. Postępowanie w sprawach nieletnich nie jest postępowaniem karnym, nie toczy się przed Sądem karnym, lecz rodzinnym. Nie oznacza to jednak, że postępowanie może być bagatelizowane, a wręcz przeciwnie. Najbardziej dolegliwą sankcją jest umieszczenie w zakładzie poprawczym, które może zaważyć na całym życiu nieletniego. Postępowanie w sprawach nieletnich może zostać wszczęte jeśli istnieje podejrzenie, że nieletni jest zdemoralizowany. Demoralizacja może przejawiać się przykładowo w stosowaniu środków odurzających, piciu alkoholu, paleniu papierosów, opuszczaniu zajęć w szkole, lekceważącym stosunku do nauczycieli i obowiązku szkolnego, używaniu słów powszechnie uznawanych za obraźliwe. W sytuacji, gdy nieletni mając więcej niż 13 lat, a mniej niż 17 i popełnia czyn zabroniony, toczy się przeciwko niemu postępowanie. Osoba, która popełnia taki czyn po ukończeniu 17 roku życia, odpowiada jak dorosły. Dziecko, które ma mniej niż 13 lat, a popełnia czyn karalny, odpowiada na zasadach przewidzianych dla przeciwdziałania demoralizacji. Jeżeli jest to konieczne ze względu na okoliczności sprawy, Policja może zatrzymać, a następnie umieścić w policyjnej izbie dziecka nieletniego, co do którego istnieje uzasadnione podejrzenie, że popełnił czyn karalny, a zachodzi uzasadniona obawa ukrycia się nieletniego lub zatarcia śladów tego czynu, albo gdy nie można ustalić tożsamości nieletniego. Policja niezwłocznie zawiadamia rodziców albo opiekuna nieletniego o zatrzymaniu.w sprawach o popełnienie czynu karalnego nieletnim jest osoba między 13 a 17 rokiem życia (osoba, która popełnia czyn zabroniony po ukończeniu 17 roku życia odpowiada jak dorosły); w zakresie wykonywania środków wychowawczych lub poprawczych (orzeczonych wcześniej w stosunku do osób opisanych w pkt a i b) – do ukończenia 21 lat
Postępowanie w sprawach nieletnich może dotyczyć demoralizacji lub popełnienia czynu zabronionego. W drugim przypadku prowadzone jest postępowanie karne wobec nieletnich przy czym zastosowanie kary więzienia i sądzenia jak osoby dorosłej nie dotyczy każdego nieletniego, a zakres odpowiedzialności karnej również różni się od tego w przypadku osób dorosłych. Warto zatem poznać podstawowe fakty i mity dotyczące odpowiedzialności karnej nieletnich. Nieletni może otrzymać karę dożywotniego więzienia – mit Za najcięższe przestępstwa wymienione w kodeksie karnym nieletni może ponieść odpowiedzialność karną. Niemniej jednak nawet w przypadku zabójstwa czy pobicia ze skutkiem śmiertelnym sąd nie może go skazać na dożywotnie więzienie. Górna granica kary wynosi dwie trzecie maksymalnego wyroku, przewidzianego za dane przestępstwo, przy czym nie jest tu brane pod uwagę dożywotnie pozbawienie wolności. 17 latek odpowiada jak osoba dorosła – fakt Mimo, że 17-latek nie jest jeszcze osobą, która posiada pełnię praw publicznych, to jednak według Kodeksu Karnego za czyn zabroniony może być sądzony jak osoba dorosła i za taką jest uważany w świetle przepisów. Oczywiście w wyjątkowych sytuacjach, kiedy zachodzą odpowiednie przesłanki, sąd może uznać, że wobec 17-latka powinny być zastosowane środki przewidziane w postępowaniu w sprawach nieletnich. Jednak nie dotyczy to przestępstw, a określonych w kodeksie karnym występków. Jeżeli stopień rozwoju psychospołecznego sprawcy sąd uzna za nie wystarczający, to może skierować go do ośrodka leczniczego bądź poprawczego. 15-latek za gwałt zbiorowy może odpowiadać jak dorosły – fakt Nastolatki, które są zdemoralizowane często podchodzą do swoich występków, a także przestępstw w ten sposób, że nic im za to nie grozi. Jednak nie jest to prawdą w drugim przypadku, jeśli osoba nieletnia, popełniła czyn zabroniony z listy znajdującej się w art. 10 KK. Jednym z nich jest gwałt zbiorowy. Jeśli zatem nastolatkowie pod wpływem swoich rówieśników wezmą udział w takim haniebnym czynie grozi im za to 2/3 kary przewidzianej w kodeksie karnym za gwałt, która wynosi od 3 do 12 lat pozbawienia wolności, zatem nieletni otrzymają karę nie mniejszą niż 2 lata więzienia, a mogą zostać skazani nawet na 8 lat pozbawienia wolności, a jeśli w wyniku gwałtu ze szczególnym okrucieństwem osoba pokrzywdzona zmarła wyrok może wzrosnąć nawet 15 lat pozbawienia wolności. Takie sprawy karne nieletnich są niezwykle trudne. Oczywiście nieletniemu przysługuje w takim przypadku obrońca z urzędu, zgodnie z zasadą domniemania niewinności. W szczególnych przypadkach, np. stwierdzonego upośledzenia u nieletniego sąd może uznać, że nie był on w pełni świadomy popełnienia czynu zabronionego i zastosować wobec niego środki wychowawcze. 13-latek za zbrodnię może otrzymać karę pozbawienia wolności – mit W przypadku osób, które są nieletnie i nie ukończyły jeszcze 15-roku życia toczy się postępowanie w sprawach nieletnich w sądzie rodzinnym, niezależnie od popełnionego czynu. Za najcięższe przestępstwa grozi im zakład resocjalizacyjny zamknięty, jednak kara więzienia nie może być wobec nich zastosowana. Uznaje się, że każdy czyn popełniony przez osobę poniżej 15 roku życia nosi znamiona demoralizacji i za taki w świetle prawa jest uznawany, a nie za zbrodnię. Sprawy karne nieletnich zasadniczo mogą dotyczyć 10 kategorii przestępstw – fakt Nieletni, czyli osoby, które nie ukończyły jeszcze 17 roku życia, mogą być pociągnięci do odpowiedzialności karnej w sytuacji popełnienia jednego z czynów zabronionych wymienionych w Kodeksie Karnym. Należą do nich rozbój, wzięcie zakładników, zgwałcenie zbiorowe lub kazirodcze, umyślne spowodowanie katastrofy w komunikacji, porwanie samolotu lub statku, katastrofa w ruchu lądowym, umyślne sprowadzenie zdarzenia powszechnie niebezpiecznego, umyślne spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, zabójstwo, a także zamach na Prezydenta RP. Trzeba powiedzieć, że w szczególnych przypadkach Sąd może uznać, że mimo popełnienia zbrodni nieletni nie był w chwili jej popełniania całkowicie świadomy swoich czynów i uznać niewystarczający stopień rozwoju sprawcy. W takim przypadku zostaną wobec niego zastosowane środki wychowawcze przewidziane w postępowaniu w sprawie nieletnich. Postępowanie karne wobec nieletnich jest zatem objęte szczegółową jurysdykcją. Warto poznać te przepisy i wiedzieć, że nawet będąc nieletnim nie jest się bezkarnym. Materiał opracowany na podstawie informacji znalezionych na stronie
Dorosły-kiedy odpowiada za wszystko co robi samodzielnie.Mam na myśli pracę,opłaty,relacje.Doroslosc to nie matura i 18 lat.Nie. Udostępnij ten post Link to postuNajsurowszym ze środków oddziaływania na nieletniego jest umieszczenie w zakładzie poprawczym. Odpowiedzialność za niego rozciąga się również na rodziców lub opiekunów. Zdarza się, że media przekazują nam informacje o wybrykach, często nawet chuligańskich, osób niepełnoletnich. Dotyczy to czynów społecznie potępianych, takich jak: niszczenie mienia, kradzieże, pobicia, posiadanie narkotyków, czy obrót tymi środkami. Pojawiają się wtedy pytania ze strony osób pokrzywdzonych – czy taki niepełnoletni sprawca zostanie w ogóle w jakikolwiek sposób ukarany i czy wyrządzona szkoda zostanie naprawiona, zaś ze strony rodziców nieletniego – czy ich dziecko poniesie konsekwencje, czy może trafić do zakładu poprawczego i czy sami będą w jakiś sposób odpowiadać za to finansowo. Co do zasady za przestępstwo odpowiada jedynie osoba, która popełniła czyn zabroniony po ukończeniu 17 lat. Wtedy też zastosowanie znajduje Kodeks karny, a więc niepełnoletni jeszcze sprawca występku lub zbrodni ponosi odpowiedzialność karną na takich samych zasadach jak dorosły – z tym że sąd, wymierzając karę, kieruje się przede wszystkim tym, by taką osobę wychować. Istnieje jednak kategoria szczególnie poważnych przestępstw, jak choćby zabójstwo, ciężki uszczerbek na zdrowiu, zgwałcenie ze szczególnym okrucieństwem, porwanie dla okupu lub rozbój, gdzie odpowiedzialność karną ponosi także nieletni, który dokonał czynu już po ukończeniu 15 lat. Osoba taka ponosi wówczas odpowiedzialność karną, jeżeli przemawiają za tym okoliczności sprawy, stopień rozwoju samego sprawcy oraz jego właściwości i warunki osobiste. W takim wypadku orzeczona kara nie może przekroczyć dwóch trzecich górnej granicy ustawowego zagrożenia przewidzianego za dane przestępstwo. Wobec sprawcy, który w czasie popełnienia przestępstwa nie ukończył 18 lat, nie orzeka się kary dożywotniego pozbawienia wolności. Czy to oznacza, że w pozostałych wypadkach osoba poniżej 17 roku życia w ogóle nie ponosi żadnej odpowiedzialności? Sprawca nie ponosi odpowiedzialności karnej, ale może na zasadach określonych w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich ponieść odpowiedzialność w sprawie o czyn karalny lub o demoralizację. Czyn karalny to czyn zabroniony stanowiący przestępstwo, przestępstwo skarbowe albo poważne, wymienione we wspomnianej ustawie wykroczenie. Odpowiedzialność w tym zakresie ponosi sprawca, który dopuścił się takiego czynu po ukończeniu 13 lat, ale przed ukończeniem 17 roku życia. Demoralizacja to z kolei dość otwarty katalog negatywnych zachowań niepełnoletniego, jednak należy przede wszystkim wymienić tutaj: a) naruszanie zasad współżycia społecznego, b) systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego, c) używanie alkoholu lub innych środków służących odurzeniu (czyli np. narkotyki lub tzw. „dopalacze”), d) włóczęgostwo, e) udział w grupach przestępczych. Sprawy nieletnich rozpoznaje sąd rodzinny, który jest właściwy z uwagi na miejsce zamieszkania nieletniego (w wypadku Pabianic – Sąd Rejonowy w Pabianicach III Wydział Rodzinny i Nieletnich). Wobec sprawcy sąd może między innymi: a) udzielić upomnienia, b) ustanowić nadzór odpowiedzialny rodzica lub organizacji społecznej, c) zastosować nadzór kuratora, d) orzec przepadek rzeczy uzyskanych wskutek popełnienia czynu zabronionego, e) orzec umieszczenie w młodzieżowy ośrodku wychowawczym lub rodzinie zastępczej zawodowej, f) orzec umieszczenie w zakładzie poprawczym. Najsurowszym ze środków oddziaływania na nieletniego uznać należy umieszczenie w zakładzie poprawczym – zastosowanie tego środka jest jednak możliwe tylko wtedy, gdy sprawca dopuścił się czynu zabronionego będącego przestępstwem lub przestępstwem skarbowym i gdy przemawia za tym jego wysoki stopień demoralizacji oraz okoliczności i charakter czynu. Sąd może również warunkowo zawiesić wykonanie takiego środka na odpowiedni okres próby – od roku do 3 lat. Odpowiedzialność za nieletniego rozciąga się również na jego rodziców, ponieważ sąd rodzinny może zobowiązać rodziców lub opiekunów do poprawy warunków wychowawczych, zdrowotnych nieletniego oraz do zacieśnienia współpracy ze szkołą, poradnią psychologiczną lub z lekarzem. Sąd może także nałożyć na rodziców obowiązek naprawienia szkody wyrządzonej przez nieletniego. Jeżeli rodzice będą uchylać się od nałożonych na nich obowiązków, sąd może obciążyć ich karą pieniężną w wysokości od 50 do 1 500 złotych. Adwokat Dawid Zakrzewski* SŁOWNIK WAŻNYCH POJĘĆ NIELETNI – pojęcie z zakresu prawa karnego, jest to osoba, która w chwili popełnienia czynu zabronionego nie ukończyła 17 lat. MŁODOCIANY – pojęcie z zakresu prawa karnego, jest to osoba, która w chwili popełnienia czynu zabronionego (występku lub zbrodni) nie ukończyła 21 lat i w czasie orzekania przez sąd pierwszej instancji nie ukończyła 24 lat. MAŁOLETNI – pojęcie z zakresu prawa cywilnego, jest to osoba, która nie ukończyła 18 lat. ________________________________________________________________________ *Adwokat Dawid Zakrzewski, pabianiczanin, absolwent prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego. Ukończył aplikację adwokacką przy Izbie Adwokackiej w Łodzi. Kilkuletnie doświadczenie w występowaniu przed sądami, organami państwowymi i samorządowymi obecnie wykorzystuje w ramach własnych kancelarii adwokackich mieszczących w Pabianicach i w Łodzi. W swojej praktyce świadczy pomoc prawną z zakresu prawa karnego, cywilnego i rodzinnego. Jeśli chcecie Państwo podpowiedzieć istotny temat do poruszenia na naszych łamach, piszcie na kontakt@ (w temacie: Prawo bliżej Ciebie).Kto może odebrać dowód osobisty dziecka. Po odbiór dokumentu powinna udać się osoba, która składała wniosek. Może to zrobić jednak drugi rodzic, nawet jeśli nie podpisywał zgody na jego wydanie. Dziecko powyżej 13. roku życia może odebrać go samodzielnie, bez obecności opiekuna.
5 październik 2020 Kiedy nieletni odpowiada jak dorosły Kancelaria Lexay Nieletni, Prawo karne Pytanie Kiedy nieletni odpowiada jak dorosły Masz podobne pytanie? Opisz swój problem i otrzymaj indywidualną odpowiedź nawet w godzinę. Zadaj pytanie Odpowiedź Na zasadach określonych w kodeksie karnym odpowiada ten, kto popełnia czyn zabroniony po ukończeniu 17 lat. Nieletni, który po ukończeniu 15 lat dopuszcza się czynu zabronionego, określonego w zamach na życie […]
Եψоζፌժе է
Իլε аսоմէ аጵе
Ко իζι арաλοпխщ
Е υмፉщ
Γа уգораш
Лутαማረтвяр ուцፀщу υኦոψоቱ
Евр геф
Т եδоվоλօрс
Аጶուዎኀ рсу чግ зоцυςοյաቹе
ሤчиጌեтвуቲ ሌե
Звխռущеሿι ուмο
Zatrzymanie nieletniego przez policję – kiedy jest możliwe? Zagadnieniem, z którym powinni się zapoznać wszyscy rodzice, opiekunowie i nieletni, jest zatrzymanie nieletniego. Podstawa prawna obowiązująca w tej kwestii to Ustawa z dnia 09 czerwca 2022 roku o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich. Art. 32g. ww.
Przepisy kodeksu karnego i innych ustaw karnych wielokrotnie posługują się różnymi pojęciami określającymi wiek sprawcy, ofiary czy świadka. Od tego czy dana osoba uznana będzie za nieletnią bądź młodocianą zależeć może to czy w ogóle spełnione zostaną przesłanki pozwalające uznać, że zostało popełnione przestępstwo lub czy może ona ponosić odpowiedzialność karną za swoje czyny. Małoletni Choć kodeks karny często posługuje się pojęciem małoletniego nie wskazuje jak należy rozumieć ten zwrot. Wskazówkę, a w zasadzie definicję „małoletniego” znajdziemy w kodeksie cywilnym. Zgodnie z art. 10 małoletnim jest osoba, która nie ukończyła lat 18. Nieletni Przepisy nie są jednak aż tak proste. Nie każda osoba poniżej 18-go roku życia jest po prostu małoletnim. Węższym zakresowo pojęciem jest pojęcie nieletniego, które zdefiniowane zostało w kodeksie karnym. Zgodnie z art. 10 nieletnim jest osoba, która w chwili popełnienia czynu zabronionego nie ukończyła lat 17, co jest zasadniczo wiekiem wymaganym do ponoszenia odpowiedzialności karnej według zasad określonych w kodeksie karnym. Odpowiedzialność nieletnich za popełnienie przestępstw opisanych w kodeksie karnym reguluje ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich. ( Dz. U. z 2016 r. poz. 1654 z późn. zm.). Młodociany Obok opisanych wyżej pojęć małoletniego i nieletniego prawo karne posługuje się także pojęciem młodocianego. W tej materii sprawa jest najprostsza albowiem kodeks karny zawiera definicję młodocianego, którą znajdziemy w art. 115 § 10. Zgodnie ze wskazanym przepisem: Młodocianym jest sprawca, który w chwili popełnienia czynu zabronionego nie ukończył 21 lat i w czasie orzekania w pierwszej instancji 24 lat. Status młodocianego w postępowaniu karnym oczywiście nie wyklucza odpowiedzialności karnej za popełniony czyn jednak w pewien sposób ją modyfikuje. Jednym z wyrazów dostosowywania reakcji karnej do wieku sprawcy jest nakaz kierowania się względami wychowawczymi przy wymierzaniu kary młodocianemu przewidziany w art. 54 § 1 W dalszej kolejności wobec sprawcy młodocianego przewidziane są surowsze warunki okresu próby związanego z warunkowym zawieszeniem wykonania kary pozbawienia wolności. Wobec sprawcy młodocianego okres próby wynosi od 2 do 5 lat. Szczególna regulacja dotycząca sprawcy młodocianego przewidziana jest także w kodeksie karnym wykonawczym.
Kiedy nieletni odpowiada za przestępstwa? Postępowanie karne wobec nieletnich dotyczy niekiedy ciężkich przestępstw. Według zasad prawa za przestępstwa nie odpowiada osoba, która nie ukończyła jeszcze 17 lat. Jednak w przypadku bardzo ciężkich przestępstw, nawet 15 latek może być sądzony jak osoba dorosła przez co nie grozi mu
Ostatnia aktualizacja: 2020-08-12 | Średni czas czytania: 02:35 Odpowiedzialność karna nieletniego zasadniczo odbywa się według zasad przewidzianych w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich. W niektórych przypadkach nieletni odpowiada jednak jak osoba dorosła. Kiedy nieletni odpowiada jak dorosły? Odpowiedź na to pytanie znajdziesz w tym artykule. Kto to jest nieletni? Zgodnie z ustawą z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich nieletni to osoba: która nie ukończyła lat 18 - w zakresie zapobiegania i zwalczania demoralizacji, która ukończyła 13 lat, ale nie ukończyła lat 17 - w zakresie postępowania w sprawach o czyny karalne, która nie ukończyła 21 lat - w zakresie wykonywania środków poprawczych lub wychowawczych. Granica wiekowa odpowiedzialności karnej określona w Kodeksie karnym wynosi 17 lat. Oznacza to, że zasadniczo za popełnione przestępstwa odpowiadają tylko osoby, które ukończyły 17. rok życia. W niektórych przypadkach jednak nieletni może odpowiadać jak dorosły. Odpowiedzialność karna nieletniego Zasadniczo, gdy nieletni dopuści się popełnienia przestępstwa, stosuje się do niego przepisy ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich. Dodatkowo, jego odpowiedzialność na tej podstawie jest uzależniona od jego wieku: gdy nieletni dopuszcza się czynu zabronionego przed ukończeniem 13 lat - sąd traktuje popełnienie takiego czynu wyłącznie jako przejaw demoralizacji nieletniego i może zastosować środki przewidziane w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich, gdy nieletni dopuszcza się czynu zabronionego pomiędzy 13 a 17 rokiem życia - zasadniczo sąd stosuje środki przewidziane w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich. W tym zakresie następują jednak wyjątki, o których mowa poniżej. W wyjątkowych przypadkach nieletni może odpowiadać za popełnione przestępstwo po ukończeniu 15 roku życia. Odpowiedzialność ta może zachodzić, gdy nieletni dopuścił się następujących czynów zabronionych: zamach na życie Prezydenta, zabójstwo (z wyjątkiem zabójstwa popełnionego w afekcie), spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, sprowadzenia zdarzenia powszechnie niebezpiecznego, zawładnięcie statkiem morskim lub powietrznym, spowodowanie katastrofy w komunikacji, zgwałcenie, czynna napaść na funkcjonariusza publicznego, wzięcie zakładnika, rozbój. Popełniając jedno z wymienionych przestępstw nieletni po ukończeniu 15. roku życia może odpowiadać na takich samym zasadach jak osoba dorosła, jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości oraz warunki osobiste za tym przemawiają, w szczególności, jeżeli poprzednio stosowane środki wychowawcze lub poprawcze okazały się bezskutecznie. Jeżeli nieletni po ukończeniu 15. roku życia odpowiada jak osoba dorosła, orzeczona kara nie może przekroczyć 2/3 górnej granicy ustawowego zagrożenia przewidzianego za przypisane przestępstwo. Sąd może również zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary. Sytuacja nieletniego w prawie karnym jest zatem uregulowana dwutorowo, ponieważ zasadniczo nie stosuje się do niego regulacji przewidzianych w Kodeksie karnym, ale w wyjątkowych przypadkach mają one do niego zastosowanie. Kodeks karny przewiduje również, że jeżeli sprawca dopuszcza się czynu zabronionego pomiędzy 17. a 18. rokiem życia, sąd zamiast kary stosuje środki wychowawcze, lecznicze albo poprawcze przewidziane dla nieletnich, jeżeli popełniony czyn jest występkiem, a okoliczności sprawy, stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają. Przestępstwo osoby dorosłej popełnione z nieletnim Jeżeli nieletni popełnił czyn zabroniony wspólnie z osobą dorosłą, prokurator wyłącza sprawę nieletniego i przekazuje ją do rozpoznania właściwemu sądowi rodzinnemu, chyba że przestępstwo jest z kategorii tych, za które nieletni może odpowiadać jak dorosły. Sądem właściwym do rozpatrzenia sprawy jest sąd rodzinny w miejscu zamieszkania nieletniego. O wszczęciu postępowania zawiadamia się rodziców albo opiekunów. Środki stosowane wobec nieletniego sprawcy Gdy nieletni sprawca nie odpowiada jak dorosły, sąd rodzinny może zastosować w stosunku do niego następujące środki: udzielenie upomnienia, zobowiązanie do określonego postępowania, a zwłaszcza do naprawienia wyrządzonej szkody, do wykonania określonych prac lub świadczeń na rzecz pokrzywdzonego lub społeczności lokalnej, do przeproszenia pokrzywdzonego, do podjęcia nauki lub pracy, do uczestniczenia w odpowiednich zajęciach o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, do powstrzymywania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach albo do zaniechania używania alkoholu lub innego środka w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, ustanowienie nadzoru odpowiedzialnego rodziców lub opiekuna, ustanowienie nadzoru organizacji młodzieżowej lub innej organizacji społecznej, zakładu pracy albo osoby godnej zaufania - udzielających poręczenia za nieletniego, zastosowanie nadzoru kuratora, skierowanie do ośrodka kuratorskiego, a także do organizacji społecznej lub instytucji zajmujących się pracą z nieletnimi o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, po uprzednim porozumieniu się z tą organizacją lub instytucją, orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów, orzeczenie przepadku rzeczy uzyskanych w związku z popełnieniem czynu karalnego, orzeczenie umieszczenia w młodzieżowym ośrodku wychowawczym albo w rodzinie zastępczej zawodowej, która ukończyła szkolenie przygotowujące do sprawowania opieki nad nieletnim. Sąd rodzinny może również zastosować w stosunku do nieletniego środek poprawczy w postaci umieszczenia nieletniego w zakładzie poprawczym. Zobacz także podobne artykuły:
Nieletni po ukończeniu 13 roku życia ma prawo samodzielnie działać w postępowaniu. Nieletni od 13. roku życia ma pełną zdolność do czynności procesowych (art. 573 kpc), tym samym może samodzielnie w toku postępowania dokonywać wszelkich czynności procesowych, a sąd ma obowiązek doręczać mu się orzeczenia, zarządzenia
SPRAWY KARNE – Poznań Kancelaria świadczy pomoc klientom w sprawach karnych i karnoskarbowych w Poznaniu i w Wielkopolsce. Reprezentujemy klientów przed sądami wszystkich instancji w Poznaniu i w Wielkopolsce, na każdym etapie postepowania: w postępowaniu przygotowawczym przed sądem I instancji w postępowaniu apelacyjnym w postępowaniu kasacyjnym w sprawach karnych wykonawczych. Szukasz adwokata od spraw karnych? Będziemy walczyć o Ciebie, aby wyciągnąć Cię z kłopotów. Reprezentujemy klientów w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym przez: Prokuraturę, Policję, CBA i ABW. Reprezentujemy klientów w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym także w sprawach o przestępstwa skarbowe w Poznaniu. Jako adwokaci, w sprawach karnych występujemy w charakterze obrońcy. Kancelaria zlokalizowana jest w centrum Poznania (Wilda). Zapewniamy zaangażowanie i dyskrecję. W sprawach karnych wykonawczych wspieramy klientów w doradztwie w zakresie zasad odbywania kary i kwestiach związanych z jej odbywaniem (np. przygotowanie wniosków o warunkowe przedterminowe zwolnienie z kary pozbawienia wolności, sporządzanie wniosków o udzielenie przerwy w wykonywaniu kary). „W sprawach karnych priorytetem jest dla nas dyskrecja i troska o klienta. Wspólnie szukamy najlepszej drogi wyjścia z sytuacji, w której się znalazłeś.” Mecenas Marlena Słupińska-Strysik PRAWO KARNE – POZNAŃ, WILDA Windykację należności zawsze rozpoczynamy od skierowania do dłużnika wezwania do zapłaty. To pismo, sygnowane przez naszą Kancelarię Prawną, w którym wzywały dłużnika by dobrowolnie spłacił dług, w przeciwnym razie sprawa zostanie skierowana na drogę postępowania sądowego. Jednocześnie tłumaczymy dłużnikowi: Skąd wzięło się zadłużenie Jakie są podstawy prawne naszych działań i dochodzonej należności Jakie są skutki nieuregulowania długu w terminie Dlaczego zapłata długu w terminie jest korzystna dla dłużnika i dlaczego pozwala mu na zaoszczędzenie środków finansowych KONTAKT Zatrzymanie prawa jazdy – Poznań Zatrzymanie prawa jazdy może nastąpić jedynie w sytuacjach określonych przez prawo. To zawsze poważna dolegliwość, ale dla niektórych osób może okazać się bardziej dotkliwe. Mowa w szczególności o kierowcach zawodowych, osobach dojeżdżających do pracy, czy osobach zamieszkałych na terenach słabo skomunikowanych. Zatrzymanie prawa jazdy może nastąpić na podstawie art. 135 ustawy – Prawo o ruchu drogowym. Przepis ten opisuje okoliczności, w których Policjant może zatrzymać dokument prawa jazdy. W praktyce do najważniejszych z nich należą: Uzasadnione podejrzenie, że kierujący pojazdem znajduje się w stanie nietrzeźwości lub w stanie po użyciu alkoholu albo środka działającego podobnie do alkoholu Przekroczenie liczby 24 punktów lub 20 punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego (w zależności od okoliczności) Kierowanie pojazdem z prędkością o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym. W przypadku zatrzymania prawa jazdy przysługuje Ci zażalenie na postanowienie sądu lub prokuratora w przedmiocie jego zatrzymania. Masz na to 7 dni, licząc od dnia jego doręczenia. W ramach Kancelarii w Poznaniu podejmujemy się reprezentacji klientów, w stosunku do których doszło do zatrzymania prawa jazdy. Staramy znaleźć ścieżkę obrony, która zwróci Ci możliwość kierowania pojazdami. Proszę o kontakt Jazda po alkoholu – 178a kk Jazda po alkoholu to jedno z najpowszechniejszych przestępstw popełnianych nie tylko na naszych drogach, ale w ogóle, spośród wszystkich przestępstw. Stanowi ona czyn zabroniony określony a art. 178a Kodeksu karnego. Przepis ten stanowi, że: „Kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.” Sytuacja sprawcy radykalnie się pogarsza w przypadku, gdy był on już wcześniej skazany za jazdę po alkoholu. W takiej sytuacji sąd wymierza karę pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. W sprawach związanych z jazdą pod wpływem alkoholu kluczowym okaże się poziom stężenia alkoholu w organizmie kierowcy. Będzie to mieć wpływ nie tylko na kwalifikację prawną czynu (przestępstwo lub wykroczenie) ale także na wymiar grożącej sprawcy kary, wymierzanej przez poznańskie sądy. W sprawach związanych z jazdą pod wpływem alkoholu kluczowym jest zaangażowanie dobrego adwokata od spraw karnych. Demoralizacja – Poznań Odpowiedzialność za popełnione czyny może dotyczyć także dzieci i młodzież powyżej 13 roku życia. W takim przypadku mówimy o zjawisku demoralizacji. Przejawami demoralizacji mogą być takie zachowania jak: spożywanie alkoholu, palenie papierosów, używanie narkotyków i środków odurzających, agresja, stosowanie przemocy, udział w bójkach lub pobiciach, kradzieże, wandalizm, ucieczki z domu, używanie wulgarnego słownictwa, zaczepki. Wyżej opisane zachowania mogą prowadzić do zatrzymania przez Policję a nawet do umieszczenia w Policyjnej Izbie Dziecka. W stosunku do nieletniego, któremu wykazano demoralizację mogą zostać zastosowane środki wychowawcze lub poprawcze. Orzeka o nich Sąd Rodzinny i Nieletnich. Środki te mogą mieć zróżnicowaną dolegliwość. Można do nich zaliczyć nadzór kuratora, nadzór rodziców, umieszczenie w ośrodku wychowawczym, umieszczenie w ośrodku socjoterapii, umieszczenie w placówce leczniczej, umieszczenie w zakładzie poprawczym. Demoralizacja i postępowanie jej towarzyszące to bardzo poważny sygnał ostrzegawczy dla rodziców. Często jest ona wstępem do dalszej i bardziej rozwiniętej aktywności za granicą prawa. W przypadku wszczęcia wobec dziecka postępowania o demoralizację warto zapewnić mu jak najlepszą ochronę prawną. Skutki najbardziej dolegliwych kar mogą bowiem w różny sposób oddziaływać na nieletnich. Kancelaria oferuje pomoc w reprezentacji w sprawach o demoralizację. Proszę o kontakt OSZUSTWO – POZNAŃ Oszustwo jest czynem zabronionym uregulowanym w art. 286 § 1 Kodeksu karnego. Przepis ten stanowi, że: „Kto, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.” Oszustwo występuje też w postaciach kwalifikowanych. Oszustwo należy do statystycznie najczęściej zarzucanych czynów w Poznaniu. W niektórych sprawach mamy do czynienia z bardzo cienką granicą między oszustwem a sprawą cywilną. Często wierzyciele, którzy nie są w stanie przed sądem cywilnym wyegzekwować swojej należności zawiadamiają organy ścigania. Oszustwo łatwo też pomylić ze zwykłym wprowadzeniem w błąd. W przypadku zarzucenia oszustwa kapitalne znaczenie ma przyjęta linia obrony przez oskarżonego. Dobrze zaplanowana obrona poparta wiarygodnymi dowodami daje szansę na pozytywne zakończenie sprawy. Warto skorzystać z pomocy dobrego adwokata od spraw karnych w Poznaniu. KONTAKT Kradzież – art. 278 kk – Poznań Kolejnym popularnym przestępstwem przeciwko mieniu jest kradzież – a więc czyn zabroniony określony w art. 278 § 1Kodeksu karnego. Przepis te stanowi, że: „Kto zabiera w celu przywłaszczenia cudzą rzecz ruchomą, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.” Aby mówić o kradzieży muszą zostać spełnione 2 przesłanki: Musi nastąpić zabór rzeczy Po stronie sprawcy musi występować zamiar przywłaszczenia rzeczy Warto zauważyć, że zabór rzeczy w celu przywłaszczenia może być zarówno przestępstwem jak i wykroczeniem. Decyduje o tym wartość skradzionej rzeczy. Jeśli wartość ta wynosi co najmniej 500 zł, to mamy do czynienia z przestępstwem. Jeśli zaś jest niższa niż 500 zł, to mamy do czynienia jedynie z wykroczeniem. W praktyce istnieje kilka czynów zabronionych, które pozornie mogą nosić znamiona kradzieży. Należą do nich: Kradzież rozbójnicza Kradzież z włamaniem Rozbój Przywłaszczenie. W 2020 r. został uregulowany szczególny typ kradzieży – tzw. kradzież szczególnie zuchwała. Jest ona uregulowana w art. 278a kodeksu karnego. Z kradzieżą zuchwałą mamy do czynienia, gdy sprawca, dokonując zaboru mienia w celu przywłaszczenia, swoim jawnym zachowaniem wykazuje postawę lekceważącą lub wyzywającą wobec posiadacza rzeczy lub otoczenia, obliczoną na zaskoczenie lub zastraszenie, a w szczególności wtedy, gdy stosuje przemoc w postaci nie stanowiącej jednak gwałtu na osobie. Osobie, której zarzucono popełnienie kradzieży zuchwałej grozi kara pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Stalking, nękanie – art. 190a kk Stalking, a więc uporczywe nękanie innej osoby, to stosunkowo nowe przestępstwo w polskim prawie. Pojawiło się ono w 2011 r. Zostało zdefiniowane w art. 190a Kodeksu karnego, który stanowi co następuje: „Kto przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia lub istotnie narusza jej prywatność, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.” Stalking jest coraz popularniejszym przestępstwem w polskich realiach. Na czym jednak praktycznie może polegać? Otóż może przybrać różną formę, w szczególności: Śledzenia Naruszania miru domowego – nachodzenia w domu Wydzwaniania lub wypisywania sms-ów Obserwowania, podglądania, zaczepiania ofiary Uszkadzania mienia ofiary, włamywania się na jej konta, w tym na portale społecznościowe Robienia zdjęć, nagrywania filmów Szantażów, gróźb, manipulacji. Jak widać pojęcie stalkingu jest bardzo płynne. Oznacza to, że zarówno łatwo można stać się jego ofiarą, jak i ofiarą niesłusznego oskarżenia o uporczywe nękanie. W ramach Kancelarii reprezentujemy obie strony sporu. Pomagamy zarówno dochodzić odpowiedzialności od sprawców stalkingu, jak i chronić osoby niesłusznie oskarżone o uporczywe nękanie. Groźby karalne – art. 190 kk – Poznań Ze stalkingiem może być powiązane przestępstwo gróźb karalnych – określone w art. 190 Kodeksu karnego. Z tym, że groźby karalne mogą stanowić – i zwykle stanowią – samodzielny czyn zabroniony. Zobaczmy co mówi przepis z art. 190 § 1 kk: „Kto grozi innej osobie popełnieniem przestępstwa na jej szkodę lub szkodę osoby najbliższej, jeżeli groźba wzbudza w zagrożonym uzasadnioną obawę, że będzie spełniona, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.” Ściganie tego przestępstwa odbywa się jedynie na wniosek pokrzywdzonego. Kancelaria reprezentuje obie strony postępowań w przedmiocie popełnienia przestępstwa jakim są groźby karalne. Działamy zarówno jako pełnomocnik pokrzywdzonego (pomagamy zgłosić zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa), jak i obrońca oskarżonego. Zniesławienie, pomówienie – art. 212 kk Pomówienie (zniesławienie) to kolejne przestępstwo, które nadal często gości na wokandach w Poznaniu. Ten czyn zabroniony został uregulowany w art. 212 § 1 Kodeksu karnego. Przepis ten stanowi, że: „Kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.” Warto zauważyć, że nie dopuszcza się pomówienia ten, kto podaje o pokrzywdzonym informacje zgodne z prawdą. Sąd może orzec też nawiązkę na rzecz PCK albo inny cel społeczny wskazany przez pokrzywdzonego. Jak widać dopuszczenie się przestępstwa zniesławienia może być bolesne w skutkach dla finansów skazanego. FAQ Jak odzyskać prawo jazdy po wyroku w Poznaniu?Jeśli został już orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów wobec Ciebie, to istnieje kilka sposobów, aby odzyskać prawo jazdy: Odczekanie wymierzonej kary Wniesienie środka odwoławczego od wyroku pierwszej instancji – jeśli jeszcze się nie uprawomocnił Przez skrócenie zakazu prowadzenia pojazdów w zw. z zamontowaniem blokady alkoholowej Przez uznanie zakazu prowadzenia pojazdów za wykonany. Jeśli kierowca zdecyduje się na odczekanie okresu, na który stracił prawo jazdy, to jego odzyskanie wymaga wszczęcie przez niego ścieżki administracyjnej. Powinien w tym celu złożyć wniosek do lokalnego starosty. Do wniosku powinno zostać załączone zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do kierowania pojazdami. W przypadku, gdy okres na który zatrzymano prawo jazdy przekroczył rok, kierowca powinien ponownie zdać egzamin na prawo jazdy. Kiedy nieletni odpowiada jak dorosły?W prawie karnym granica odpowiedzialności karnej nie pokrywa się z granicą pełnoletności. Zgodnie z art. 10 § 1 KK, na zasadach określonych w kodeksie karnym odpowiada ten, kto popełnia czyn zabroniony po ukończeniu 17 lat. Co więcej, w przypadku szczególnie nagannych przestępstw (zabójstwo, wywołanie katastrofy, gwałt, kradzież rozbójnicza) odpowiedzialności karnej na zasadach określonych KK podlegać może nawet piętnastolatek. W tym ostatnim przypadku muszą zachodzić dodatkowe okoliczności, tj. okoliczności sprawy i stopień rozwoju sprawcy oraz jego właściwości i warunki osobiste muszą za tym przemawiać, a poprzednio stosowane wobec sprawcy środki wychowawcze lub poprawcze okazały się bezskuteczne. W praktyce odpowiedzialność karna osób nieletnich jest bardzo zróżnicowanym i skomplikowanym zagadnieniem i każdorazowo należy pilnie skontaktować się z dobrym adwokatem od spraw karnych w Poznaniu. Co to jest stalking?Stalking to przestępstwo polegające na złośliwym i uporczywym nękaniu innej osoby. Stalking przejawia się w nieuprawnionym inwigilowaniu innej osobie, śledzeniu jej, przeglądania korespondencji, naruszania prywatności, czy nagabywaniu. Stalking w Polsce jest przestępstwem zagrożonym karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat. Natomiast mianem stalkera określa się osobę będącą sprawcą przestępstwa stalkingu. Co grozi za podrobienie podpisu?W Polsce podrabianie podpisu to czyn niemal nagminny. Z podobną skalą mamy do czynienia w Poznaniu. Przestępstwem podrobienia podpisu jest każde podrobienie podpisu innej osoby (nawet za jej zgodą), jeśli podrobionym podpisem posługujemy się jako autentycznym. Tymczasem za podrobienie podpisu może grozić daleko idąca sankcja. Otóż za podrobienie podpisu grozi grzywna, kara ograniczenia wolności lub nawet kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. To jaką karę wymierzy sąd zależy od okoliczności sprawy i postępowania sprawcy. Paserstwo co to?Paserstwo to czyn polegający na nabywaniu rzeczy pochodzących z przestępstwa lub pomaganiu innej osobie w dystrybucji takiej rzeczy. W Polsce paserstwo jest przestępstwem uregulowanym w art. 291 KK. Przepis ten stanowi, że „kto rzecz uzyskaną za pomocą czynu zabronionego nabywa lub pomaga do jej zbycia albo tę rzecz przyjmuje lub pomaga do jej ukrycia podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.” W przypadku mniejszej wagi sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Paserstwo jest czynem zabronionym, który może zostać popełniony zarówno umyślnie jak i nieumyślnie. Co grozi za jazdę po alkoholu w Poznaniu?Z perspektywy prawa, jazda po alkoholu może występować w dwóch różnych postaciach: w jeździe w stanie po spożyciu alkoholu oraz jeździe w stanie nietrzeźwości. Są to dwa odrębne czyny zabronione, a przy tym w różnym stopniu penalizowane przez prawodawcę. Stan po spożyciu alkoholu to stan, w którym zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu wynosi między 0,2 a 0,5 promila. Za jazdę w tym stanie grozi kara grzywny (od 50 zł do zł) lub aresztu do 30 dni, zakaz prowadzenia pojazdów od 6 miesięcy do 3 lat oraz 10 punktów karnych. Tymczasem stan nietrzeźwości to stan, w którym zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu wynosi ponad 0,5 promila. Za jazdę w stanie nietrzeźwości grozi kara grzywny, ograniczenie wolności lub kara pozbawienia wolności, zakaz prowadzenia pojazdów od 1 roku do 15 lat, kara pieniężna od zł do zł oraz 10 punktów karnych.
Czy 15 latek odpowiada jak dorosły? Kiedy nieletni odpowiada jak osoba dorosła? Zasadniczo można więc stwierdzić, że nieletni, który ukończył 17 rok życia i dopuścił się zbrodni, może odpowiadać przed sądem, jak osoba dorosła.
W jednym z naszych ostatnich tekstów wspominaliśmy o sytuacji wezwania na przesłuchanie w charakterze świadka. Teraz skupimy się natomiast na podejrzanym, którego prawa i obowiązki wyglądają odmiennie. Przesłuchanie podejrzanego – jak wygląda? Jak wygląda przesłuchanie podejrzanego? Na początku policjant lub prokurator odczytuje treść zarzutu. Jest to opis konkretnego przestępstwa, jakiego miała się dopuścić ta osoba. Po przedstawieniu zarzutu staje się ona podejrzanym. Nabywa tym samym prawa i obowiązki przysługujące podejrzanemu – funkcjonariusze udzielają pisemnych i ustnych pouczeń w tym zakresie. Następnie pada pytanie, czy przesłuchiwany przyznaje się do popełnienia przestępstwa. Dalej przedmiotem wyjaśnień są okoliczności zdarzenia. Prawa podejrzanego podczas przesłuchania Najważniejszym prawem, jakie przysługuje podejrzanemu podczas przesłuchania, jest prawo do odmowy składania wyjaśnień lub odpowiedzi na pytanie bez podania przyczyny. Jest to tzw. prawo do milczenia (art. 175 § 1 Oznacza to, że podejrzany, odmawiając składania wyjaśnień, nie może ponieść żadnych negatywnych konsekwencji z tego powodu. Wynika to z naczelnej zasady postępowania, zgodnie z którą podejrzany i oskarżony nie mają obowiązku ani dowodzenia swojej niewinności, ani obowiązku dostarczania dowodów na swoją niekorzyść (74 § 1 To policja i prokuratura mają znaleźć dowody na jego winę, na nich więc spoczywa ciężar dowodowy. Bez wystarczającego materiału dowodowego nie będzie możliwe skierowanie aktu oskarżenia do sądu. Domniemywa się, że podejrzany (oskarżony) jest niewinny, dopóki jego wina nie zostanie udowodniona i stwierdzona prawomocnym wyrokiem sądu (art. 5 § 1 Co ciekawe, podejrzany ma możliwość składania fałszywych wyjaśnień i nie poniesie odpowiedzialności za przedstawianie nieprawdziwej wersji zdarzenia. Prawa podejrzanego podczas przesłuchania są więc znacznie szersze niż prawa świadka, który, poza kilkoma jasno określonymi przez prawo sytuacjami, ma obowiązek składania zeznań (art. 177 § 1 Ponadto musi odpowiadać na pytania zgodnie z prawdą, gdyż składanie fałszywych zeznań jest karalne (art. 233 § 1 Przesłuchanie podejrzanego – na co uważać? Proces przesłuchania podejrzanego może wiązać się z próbą obejścia procedury przez policję lub prokuraturę. Przykładowo: zebrano materiał dowodowy w sprawie kradzieży samochodu. Wynika z niego, że na 99% przestępstwo popełnił Marek. W takim przypadku powinno się od razu postawić mu zarzut i przesłuchać w charakterze podejrzanego (art. 313 § 1 W takim przypadku Marek mógłby po prostu odmówić składania wyjaśnień. Policjanci wpadają więc na pomysł, aby najpierw przesłuchać Marka w charakterze świadka. Wówczas będzie na nim spoczywał obowiązek składania zeznań, a także odpowiadania na pytania zgodnie z prawdą. Istnieje więc prawdopodobieństwo, że Marek, będąc pod presją, przyzna się do popełnienia przestępstwa. Należy mieć świadomość, że takie obchodzenie przepisów przez funkcjonariuszy jest niedozwolone. Zeznanie złożone przez Marka jako świadka nie będzie miało mocy dowodowej, gdy ten stanie się podejrzanym. Ponadto w literaturze prawniczej wskazuje się, że nie powinien on odpowiadać za składanie fałszywych zeznań z art. 233 §1a Wezwanie na przesłuchanie w charakterze podejrzanego – co robić? Bardzo często dostajemy telefony z pytaniami: „Mój syn jest wezwany na podejrzanego! Mój mąż jest wezwany na podejrzanego! Co robić?”. Rozumiemy, że taka sytuacja jest niezwykle stresująca – najważniejsze jest jednak to, aby zachować spokój. Samo wezwanie na przesłuchanie w charakterze podejrzanego nie oznacza jeszcze przecież wyroku. Warto jednak zabezpieczyć się przed sytuacją, w której postępowanie może przebiegać w sposób niezgodny z procedurami lub działający na szkodę podejrzanego. Osoba obawiająca się, że ona lub osoba jej bliska może zostać pociągnięta do odpowiedzialności karnej, powinna zapewnić sobie pomoc profesjonalnego adwokata. Jego zadaniem będzie dbanie o to, aby organy postępowania karnego działały zgodnie z procedurą. Jeśli znalazłeś się w takiej sytuacji, nie wpadaj w panikę – skontaktuj się z naszą kancelarią, a natychmiast udzielimy Ci profesjonalnej pomocy.Co do zasady postępowanie w sprawach nieletnich jest niejawne i prowadzi je sąd rodzinny, gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie demoralizacji nieletniego lub popełnienia przez niego czynu zabronionego. Początkowo przeprowadza się postępowanie wyjaśniające, które ma na celu weryfikację czy doszło do popełnienia czynu karalnego przez
Na stronach Rządowego Centrum Legislacji ( dostępny jest projekt ustawy o nieletnich z dnia 8 marca 2019 r. Projekt ten znajduje się obecnie na etapie uzgodnień i zgodnie z założeniami ma wejść w życie po upływie 9 miesięcy od dnia ogłoszenia. Poniżej zamieszczamy najważniejsze założenia nowej ustawy, która z czasem zastąpi ustawę o postępowaniu w sprawach nieletnich. Zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich przewidziane w ustawie działania podejmuje się w wypadkach, gdy nieletni wykazuje przejawy demoralizacji lub dopuści się czynu karalnego. Ustawa ta wyróżnia trzy kategorie osób nieletnich:POLECAMY w zakresie zapobiegania i zwalczania demoralizacji nieletnim jest osoba, która nie ukończyła 18. roku życia, w zakresie postępowania w sprawach o czyny karalne nieletnim jest osoba, która dopuściła się takiego czynu po ukończeniu 13 lat, ale przed ukończeniem 17. roku życia, w zakresie wykonywania środków wychowawczych lub poprawczych nieletnim jest osoba, w stosunku do której środki te zostały orzeczone, nie dłużej jednak niż do ukończenia 21. roku życia. Dolny próg wiekowy Zauważyć należy, że w projektowanej ustawie o nieletnich znajduje się określenie dolnego progu wiekowego na poziomie ukończonych 10 lat, jako warunku prowadzenia w stosunku do nieletniego postępowania w sprawie o demoralizację. Uzasadnienie do nowego aktu wskazuje, że w obecnym stanie prawnym dolna granica wieku nie jest wyznaczona, co oznacza, że postępowanie w sprawie o demoralizację może być wszczęte (przynajmniej z teoretycznego punktu widzenia) np. w stosunku do pięciolatka. Stosowanie względem najmłodszych dzieci środków wychowawczych na podstawie projektowanej ustawy mija się jednak z celem. Nie ma natomiast przeszkód, by in concreto natężenie ich niepożądanych zachowań potraktować jako sygnał dający podstawę do wydania określonych zarządzeń przez sąd opiekuńczy. Obowiązki nauczycieli i dyrektorów Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich wskazuje również w art. 3, że w sprawie nieletniego należy kierować się przede wszystkim jego dobrem, dążąc do osiągnięcia korzystnych zmian w osobowości i zachowaniu się nieletniego oraz zmierzając w miarę potrzeby do prawidłowego spełniania przez rodziców lub opiekuna ich obowiązków wobec nieletniego, uwzględniając przy tym interes społeczny. Szczególny obowiązek dla nauczycieli oraz dyrektora szkoły wynika natomiast z art. 4 § 1 ustawy. Zgodnie z tą regulacją każdy, kto stwierdzi istnienie okoliczności świadczących o demoralizacji nieletniego, w szczególności naruszanie zasad współżycia społecznego, popełnienie czynu zabronionego, systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego lub kształcenia zawodowego, używanie alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia, uprawianie nierządu, włóczęgostwo, udział w grupach przestępczych, ma społeczny obowiązek odpowiedniego przeciwdziałania temu, a przede wszystkim zawiadomienia o tym rodziców lub opiekuna nieletniego, szkoły, sądu rodzinnego, policji lub innego właściwego organu. Identyczny obowiązek został sformułowany w projekcie nowej ustawy o nieletnich. Zgodnie z prawem oświatowym niespełnianie obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki oznacza nieusprawiedliwioną nieobecność w okresie jednego miesiąca na co najmniej 50% dni zajęć w szkole podstawowej czy szkole ponadpodstawowej. Przesłanki świadczące o demoralizacji Warto zauważyć, że pojęcie demoralizacji nie zostało w ustawie wprost zdefiniowane, aczkolwiek według doktryny demoralizacja oznacza szczególnie intensywną i względnie trwałą postać nieprzystosowania społecznego. To pewien proces odchodzenia od obowiązujących w społeczeństwie wartości moralnych przejawiający się niekiedy przez przestępczość (Górecki P., Stachowiak S., Komentarz do ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich, Oficyna, 2007, wyd. IV). W przywołanym art. 4 § 1 ustawy zostały natomiast wskazane przesłanki świadczące o postępującej demoralizacji nieletniego, w tym: naruszanie zasad współżycia społecznego, popełnienie czynu zabronionego, systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego lub kształcenia zawodowego, używanie alkoholu lub innych środków w celu wprowadzenia się w stan odurzenia itd. Szczególną uwagę można tu zwrócić na fakt, że ustawa wśród przesłanek świadczących o demoralizacji wymienia również systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego, nakładając jednocześnie na dyrektora obowiązek zawiadomienia o tym sądu rodzinnego czy policji. Zauważyć należy, że jest to całkowicie odrębna regulacja od tej znajdującej się w art. 42 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe ( Dz. U. z dnia 19 czerwca 2019 r., poz. 1148), stosownie do którego niespełnianie obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki podlega egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Zgodnie z prawem oświatowym niespełnianie obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki oznacza nieusprawiedliwioną nieobecność w okresie jednego miesiąca na co najmniej 50% dni zajęć w szkole podstawowej czy szkole ponadpodstawowej. W projekcie nowej ustawy o nieletnich również odstąpiono od zdefiniowania pojęcia demoralizacji. Uzasadnienie do projektu wskazuje natomiast, że pojęcie demoralizacji jest obecnie, dzięki ponad trzydziestopięcioletniemu stosowaniu przepisów ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, rozumiane w sposób jednolity i nie budzi wątpliwości zarówno w doktrynie, jak i orzecznictwie. Przy braku nowej legalnej definicji pojęcia demoralizacji w pełni przydatny będzie zatem dorobek wypracowany w literaturze przedmiotu, a również dla sędziów nie będzie budzić wątpliwości, jakie zachowania stanowią przejawy demoralizacji, bez zbędnego zawężania rozumienia tego terminu. Ponieważ w projektowanej ustawie, tak jak obecnie, pozostawiono pojęcie czynu karalnego (stanowiącego czyn zabroniony, którego nieletni dopuścił się po ukończeniu 13 lat, a przed ukończeniem 17 lat) oraz pojęcie czynu zabronionego, w art. 1 ust. 3 wskazano wprost, że czyn zabroniony, którego nieletni dopuścił się po ukończeniu 10 lat, a przed ukończeniem 13 lat, stanowi demoralizację. Demoralizację stanowi czyn zabroniony, którego nieletni dopuścił się po ukończeniu 10 lat, a przed ukończeniem 13 lat. Uznać zatem należy, że do dyrektora należy przeciwdziałanie demoralizacji nieletniego, o którym może świadczyć systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego, jak i prowadzenie egzekucji tego obowiązku na podstawie prawa oświatowego. Poza prowadzeniem egzekucji administracyjnej konieczne może się zatem stać również zawiadomienie sądu rodzinnego lub policji. Czyn karalny Jak wcześniej wspomniano, przepisy ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich stosujemy również w stosunku do osób, które dopuściły się czynu karalnego po ukończeniu lat 13, ale nie ukończyły lat 17. Przez czyn karalny ustawa rozumie przestępstwo, przestępstwo skarbowe lub wykroczenie określone w ustawie z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń ( Dz. U. z dnia 6 maja 2019 r., poz. 821 z późn. zm.) w artykule: 50a – posiadanie niebezpiecznych przedmiotów w miejscu publicznym, 51 – zakłócanie porządku publicznego, 69 – umyślne niszczenie, uszkadzanie, usuwanie znaków, 74 – niszczenie, uszkadzanie, usuwanie znaków lub napisów ostrzegających o grożącym niebezpieczeństwie dla życia lub zdrowia człowieka, lub ogrodzeń i innych urządzeń zapobiegających takiemu niebezpieczeństwu, 76 – rzucanie kamieniami lub innymi przedmiotami w pojazd mechaniczny będący w ruchu, 85 – samowolne ustawianie, usuwanie, niszczenie, uszkadzanie znaków ostrzegawczych lub zabezpieczających, 87 – prowadzenie pojazdu mechanicznego w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym w stanie po użyciu alkoholu lub innego podobnie działającego środka, 119 – kradzież lub przywłaszczenie cudzej rzeczy ruchomej o wartości nieprzekraczającej 500 złotych, 122 – paserstwo mienia o wartości nieprzekraczającej 500 złotych, 124 – niszczenie lub uszkadzanie mienia, jeżeli szkoda nie przekracza 500 złotych, 133 – spekulacja biletami, 143 – utrudnianie lub uniemożliwianie korzystania z urządzeń przeznaczonych do użytku publicznego. W pewnych przypadkach nieletni odpowiada na zasadach przewidzianych w ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny ( Dz. U. z dnia 21 sierpnia 2018 r., poz. 1600 z późn. zm.). Zgodnie z art. 10 § 1 na zasadach określonych w tym kodeksie odpowiada ten, kto popełnia czyn zabroniony po ukończeniu 17 lat. Natomiast nieletni, który ukończył 15 lat, może odpowiadać na zasadach określonych w jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają, a w szczególności jeżeli poprzednio stosowane środki wychowawcze lub poprawcze okazały się bezskuteczne. Nieletni odpowiada jak dorosły jedynie w pewnych przypadkach wymienionych w art. 10 § 2 dotyczących czynów określonych w: art. 134 – zamach na życie prezydenta RP, art. 148 § 1, 2 lub 3 – zabójstwo, art. 156 § 1 lub 3 – ciężki uszczerbek na zdrowiu art. 163 § 1 lub 3 – sprowadzenie zdarzenia powszechnie niebezpiecznego, art. 166 – zawładnięcie statkiem wodnym lub powietrznym, art. 173 § 1 lub 3 – katastrofa w komunikacji, art. 197 § 3 – zgwałcenie i wymuszenie czynności seksualnej, art. 223 § 2 – czynna napaść na funkcjonariusza publicznego, art. 252 § 1 lub 2 – wzięcie zakładnika, art. 280 – rozbój. Dodać tu również należy, że zgodnie z § 4 ust. 2 ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich każdy, dowiedziawszy się o popełnieniu czynu karalnego przez nieletniego, ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym sąd rodzinny lub policję. Mediacja Na podstawie art. 3a ustawy w każdym stadium postępowania, z inicjatywy lub za zgodą pokrzywdzonego i nieletniego, sąd rodzinny może skierować sprawę do instytucji lub osoby godnej zaufania w celu przeprowadzenia postępowania mediacyjnego. Szczegółowe zasady prowadzenia mediacji określa rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 maja 2001 r. w sprawie postępowania mediacyjnego w sprawach nieletnich (Dz. U. z dnia 6 czerwca 2001 r. Nr 56, poz. 591 z późn. zm.). Mediację prowadzi podmiot wskazany w wykazie prowadzonym w sądzie okręgowym. Sąd rodzinny, kierując sprawę do postępowania mediacyjnego, udostępnia mediatorowi informacje z akt sprawy w zakresie niezbędnym do przeprowadzenia postępowania mediacyjnego, w szczególności zawarte w postanowieniu o wszczęciu postępowania. W postępowaniu mediacyjnym uczestniczą: nieletni, pokrzywdzony oraz rodzice lub opiekun nieletniego, a jeżeli pokrzywdzonym jest małoletni – także jego rodzice lub opiekun. W postanowieniu o skierowaniu sprawy do postępowania mediacyjnego sąd rodzinny określa termin, w którym powinien otrzymać sprawozdanie z przebiegu i wyników postępowania mediacyjnego, nie dłuższy niż 6 tygodni. W wyjątkowych przypadkach, gdy istnieje duże prawdopodobieństwo zawarcia ugody, sąd może termin ten przedłużyć na czas określony, nie dłuższy niż 14 dni. Postępowanie mediacyjne przeprowadza się za zgodą wszystkich uczestników. Zgoda ta może być cofnięta w każdym stadium postępowania mediacyjnego. Jeżeli nie jest możliwe bezpośrednie spotkanie uczestników, mediator może prowadzić postępowanie mediacyjne w sposób pośredni, przekazując uczestnikom informacje, propozycje i zajmowane przez każdego z nich stanowisko, o ile względy oddziaływania wychowawczego na nieletniego nie stoją temu na przeszkodzie. Po przeprowadzeniu postępowania mediacyjnego mediator sporządza pisemne sprawozdanie, które zawiera informację o wynikach postępowania. Warto tu również wspomnieć, że w projekcie ustawy o nieletnich również zachowana została możliwość prowadzenia mediacji. Postępowanie w tym zakresie projekt reguluje w przepisie art. 58. Z unormowania tego wynika, że pokrzywdzony może zainicjować mediację, zaś jego zgoda jest warunkiem koniecznym do jej prowadzenia. Jak wskazuje uzasadnienie do projektu ustawy, przepis zachowuje zasadę dobrowolności mediacji. Szczególna wartość tej regulacji w kontekście uprawnień pokrzywdzonego wynika z treści przepisu, w którym jednoznacznie wskazano, że postępowanie mediacyjne powinno zmierzać nie tylko do wzbudzenia w nieletnim poczucia odpowiedzialności za skutki czynu zabronionego, którego się dopuścił, ale także do zawarcia ugody w przedmiocie naprawienia wyrządzonej szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Jeżeli nieletni zobowiązuje się do naprawienia wyrządzonej szkody lub do zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, zawarcie przez niego ugody wymaga zgody jego przedstawiciela ustawowego. Jeżeli zaś to rodzice nieletniego zobowiązują się do naprawienia wyrządzonej przez niego szkody lub do zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, mogą to również uczynić w ugodzie zawartej z pokrzywdzonym. Mediacja nie powinna trwać dłużej niż 6 tygodni, zaś w postępowaniu mediacyjnym biorą udział rodzice albo ten z rodziców, pod którego stałą pieczą nieletni faktycznie pozostaje, albo opiekun nieletniego, a także przedstawiciel ustawowy pokrzywdzonego albo osoba, pod której stałą pieczą pokrzywdzony faktycznie pozostaje. Wyniki mediacji oraz ugodę zawartą przed mediatorem sąd rodzinny ma obowiązek wziąć pod uwagę, orzekając w sprawie nieletniego. Kary i środki wychowawcze Zgodnie z art. 5 ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich wobec nieletniego mogą być stosowane: środki wychowawcze oraz środek poprawczy w postaci umieszczenia w zakładzie poprawczym. Kara może być orzeczona tylko w wypadkach prawem przewidzianych, jeżeli inne środki nie są w stanie zapewnić resocjalizacji nieletniego. Katalog środków wychowawczych określony został w art. 6 ustawy. Z zapisu wynika, że wobec nieletnich sąd rodzinny może: udzielić upomnienia, zobowiązać do określonego postępowania, a zwłaszcza do naprawienia wyrządzonej szkody, do wykonania określonych prac lub świadczeń na rzecz pokrzywdzonego lub społeczności lokalnej, do przeproszenia pokrzywdzonego, do podjęcia nauki lub pracy, do uczestniczenia w odpowiednich zajęciach o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, do powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach albo do zaniechania używania alkoholu lub innego środka w celu wprowadzania się w stan odurzenia, ustanowić nadzór odpowiedzialny rodziców lub opiekuna, ustanowić nadzór organizacji młodzieżowej lub innej organizacji społecznej, zakładu pracy albo osoby godnej zaufania – udzielających poręczenia za nieletniego, zastosować nadzór kuratora, skierować do ośrodka kuratorskiego, a także do organizacji społecznej lub instytucji zajmujących się pracą z nieletnimi o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, po uprzednim porozumieniu się z tą organizacją lub instytucją, orzec zakaz prowadzenia pojazdów, orzec przepadek rzeczy uzyskanych w związku z popełnieniem czynu karalnego, orzec umieszczenie w młodzieżowym ośrodku wychowawczym albo w rodzinie zastępczej zawodowej, która ukończyła szkolenie przygotowujące do sprawowania opieki nad nieletnim, orzec umieszczenie w zakładzie poprawczym, zastosować inne środki zastrzeżone w niniejszej ustawie do właściwości sądu rodzinnego, jak również zastosować środki przewidziane w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, z wyłączeniem umieszczenia w rodzinie zastępczej spokrewnionej, rodzinie zastępczej niezawodowej, rodzinnym domu dziecka, placówce wsparcia dziennego, placówce opiekuńczo-wychowawczej i regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej. Ponownie należy się tu odnieść do projektu nowej ustawy w sprawach nieletnich. Uzasadnienie do projektu wskazuje, że duża część niepożądanych zachowań nieletnich ma miejsce w szkole, do której uczęszczają nieletni bądź związana jest z faktem realizowania przez nich obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki określonych w ustawie z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z dnia 24 maja 2018 r., poz. 996 z późn. zm.). Należy mieć tu również na uwadze, że szkolne życie to nie tylko kształcenie, lecz również nawiązywanie kontaktów rówieśniczych i uczenie się reguł życia w grupie. Pożądane jest, by już na tym etapie wprowadzać w możliwie szerokim zakresie właściwe i pożądane wzorce zachowań. Konieczne jest zatem, aby reakcja na niepożądane i niewłaściwe zachowania następowała niezwłocznie, bez konieczności ingerowania przez sąd rodzinny, którego czynności często mogą być odbierane jako nieadekwatne do okoliczności sprawy, nadmierne i spóźnione. Projekt wyposaża zatem dyrektora szkoły, do której nieletni uczęszcza, w możliwość podjęcia oddziaływań wychowawczych we własnym zakresie – bez konieczności zawiadamiania sądu rodzinnego lub policji o przejawie demoralizacji lub popełnieniu przez nieletniego czynu karalnego. Chodzi tutaj o art. 4 ust. 4 projektu, zgodnie z którym w przypadku gdy nieletni wykazuje przejawy demoralizacji lub dopuścił się czynu karalnego na terenie szkoły lub w związku z realizacją obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki, dyrektor szkoły, do której nieletni uczęszcza, może za zgodą rodziców albo opiekuna nieletniego zastosować, jeżeli jest to wystarczające, środki oddziaływania wychowawczego, w szczególności w postaci pouczenia, ostrzeżenia ustnego albo ostrzeżenia na piśmie, nakazania przeproszenia pokrzywdzonego, przywrócenia stanu poprzedniego lub wykonania określonych prac porządkowych na rzecz szkoły. Zastosowanie środków oddziaływania wychowawczego nie wyłącza zastosowania kary określonej w statucie szkoły. W postępowaniu mediacyjnym uczestniczą: nieletni, pokrzywdzony oraz rodzice lub opiekun nieletniego, a jeżeli pokrzywdzonym jest małoletni – także jego rodzice lub opiekun. Zatem decyzja, czy zastosować środki oddziaływania wychowawczego, będzie należała wyłącznie do dyrektora szkoły jako podmiotu odpowiedzialnego za prawidłowe funkcjonowanie placówki. Dyrektor szkoły będzie mógł jednak z tego środka skorzystać po uzyskaniu stosownej zgody od rodziców albo opiekuna nieletniego. Jeśli natomiast przedstawiciel ustawowy nieletniego nie wyrazi zgody, wówczas dyrektor będzie miał obowiązek zawiadomienia sądu rodzinnego o demoralizacji lub czynie karalnym. Warto zauważyć, że zastosowanie środków oddziaływania wychowawczego przewidzianych w projekcie ustawy o nieletnich nie wyklucza możliwości zastosowania kar przewidzianych w statucie szkoły. Umieszczenie nieletniego w szpitalu psychiatrycznym Wracając do regulacji ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich, zauważyć należy, że jak wynika z zapisów art. 12 tego aktu, w razie stwierdzenia u nieletniego upośledzenia umysłowego, choroby psychicznej lub innego zakłócenia czynności psychicznych bądź nałogowego używania alkoholu albo innych środków w celu wprowadzenia się w stan o... Dalsza część jest dostępna dla użytkowników z wykupionym planem